การรู้แจ้งอริยสัจธรรม

ถ้าไม่ทราบว่าสิ่งใดจะนำความเจริญมาให้ การคบ การเสพกับอสัตบุรุษ กับคนพาลนั้น จะมีโทษสักแค่ไหน ถ้าคบกับสัตบุรุษ คบกับบัณฑิต มีโอกาสได้ฟังสัจธรรม มีโอกาสประพฤติธรรมถูกต้อง

ทั้งหมดในชาดกบ้าง ข้อความอื่นๆ บ้าง เพื่อให้ท่านผู้ฟังได้เห็นว่า การรู้แจ้งอริยสัจธรรมได้ต้องอาศัยคุณธรรม เจริญกุศล ขัดเกลากิเลสทุกทาง แม้แต่ทานก็ต้องเป็นไปเพื่อการขัดเกลากิเลส แม้แต่การฟังธรรม ข้อความในพระธรรมทั้งหมดจะไม่ส่งเสริมให้เกิดอกุศลจิต หรือสะสมเพิ่มพูนอกุศลจิต แม้แต่ในขั้นแรก คือการคบบัณฑิต หรือการคบกับสัตบุรุษ ซึ่งในพระไตรปิฎกได้ทรงแสดงไว้ว่า เป็นมงคล ซึ่งจะนำท่านไปสู่ความเป็นพระอรหันต์

นี่เป็นพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคได้ทรงแสดงไว้ ถ้าไม่ทราบว่าสิ่งใดจะนำความเจริญมาให้ การคบ การเสพกับอสัตบุรุษ กับคนพาลนั้น จะมีโทษสักแค่ไหน ท่านจะไม่สามารถบรรลุถึงมงคลประการสุดท้าย คือ การเป็นพระอรหันต์ได้เลย เพราะว่าถ้าคบกับสัตบุรุษ คบกับบัณฑิต มีโอกาสได้ฟังสัจธรรม มีโอกาสประพฤติธรรมถูกต้อง ในที่สุดก็สามารถบรรลุคุณธรรมเป็นพระอรหันต์ได้ ในทางตรงกันข้าม ถ้าคบกับคนพาล หรืออสัตบุรุษ ย่อมไม่เกื้อกูลให้รู้แจ้งสภาพธรรมตามความเป็นจริง ไม่สามารถเป็นพระอริยเจ้าได้ [ตอนที่ 187]

รับฟัง ... วิสาขสูตร