ไม่มีเรา แต่มีอะไร

ท่านอาจารย์ ขณะนี้ได้ฟังว่า ไม่มีเรา แค่นี้ถูกต้องไหม ค่อยๆ เข้าใจขึ้น

ผู้ฟัง ไม่มีเรา เข้าใจ

ท่านอาจารย์ แต่มีอะไร

ผู้ฟัง ก็มีสภาพธรรม

ท่านอาจารย์ มีธรรม แล้วเรารู้จักธรรมหรือยัง เรื่องตอบเป็นเรื่องไม่ยาก ขณะนี้มีสิ่งที่ปรากฏ แล้วเคยเข้าใจว่าเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด แต่เมื่อได้ฟังก็ทราบว่า สิ่งที่ปรากฏมีลักษณะเฉพาะแต่ละอย่าง ซึ่งไม่เหมือนกันเลย อย่างสิ่งที่ปรากฏทางตา ไม่แข็ง ไม่ใช่เสียง

สิ่งที่มีจริงๆ ที่ปรากฏ ไม่มีใครสามารถบังคับไม่ให้เกิดปรากฏเป็นอย่างนั้นได้ การที่จะเข้าใจว่า ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นธรรม ไม่ใช่เพียงรับฟัง แต่ว่าจะต้องมีการพิจารณารู้สิ่งที่กำลังปรากฏขณะนี้ว่า ถ้าทุกสิ่งทุกอย่างเป็นธรรม ขณะนี้ก็ต้องเป็นธรรมด้วย

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 430