พระพุทธเจ้าตรัสเรื่องเห็นหรือเปล่า?

เมตตา

วันที่ 2 ม.ค. 2567

หมายเลข 47212

อ่าน 425

สนทนาธรรม ณ แดนพุทธภูมิ ลุมพินี,เนปาล วันศุกร์ที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๖๖

พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์ เล่ม ๒ ภาค ๒ - หน้า 881

แม้ผู้มีปัญญาทราม ก็จะนั่งในท่ามกลางแห่งอุปัฏฐากทั้งหลาย กล่าว อยู่ว่า เราย่อมสละปริยัติ ดังนี้เป็นต้น ด้วยคำว่า เมื่อเราตรวจดูหมวดสาม แห่งธรรมอันยังสัตว์ให้เนิ่นช้าในมัชฌิมนิกายอยู่ มรรคนั่นแหละมาแล้วพร้อม ด้วยฤทธิ์ ชื่อว่าปริยัติ ไม่เป็นสิ่งที่กระทำได้โดยยากสำหรับพวกเรา การ สนใจในปริยัติ ย่อมไม่พ้นไปจากทุกข์ ดังนี้ ย่อมแสดงซึ่งความที่ตนเป็นคน มีปัญญามาก. ก็เมื่อภิกษุนั้นกล่าวอยู่อย่างนี้ ชื่อว่า ย่อมทำลายพระศาสนา. ชื่อว่า มหาโจรเช่นกับบุคคลนี้ ย่อมไม่มี เพราะว่า บุคคลผู้ทรงพระปริยัติ ชื่อว่า ย่อมไม่พ้นไปจากทุกข์ หามีไม่.

[เล่มที่ 30] พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๑ - หน้าที่ 489
สติสูตร

[๘๒๕] สาวัตถีนิทาน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุพึงเป็นผู้มีสติอยู่เถิด นี้เป็นอนุศาสนีของเราสำหรับเธอทั้งหลาย ก็อย่างไรเล่า ภิกษุจึงจะชื่อว่าเป็นผู้มีสติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมพิจารณาเห็นกายในกายอยู่ ... ในเวทนาอยู่ ... ในจิตอยู่ ... ย่อมพิจารณาเห็นธรรมใน ธรรมอยู่ มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัด อภิชฌาและโทมนัสในโลกเสีย อย่างนี้แล ภิกษุจึงชื่อว่าเป็นผู้มีสติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุพึงเป็นผู้มีสติอยู่เถิด นี้เป็นอนุศาสนีของเราสำหรับเธอทั้งหลาย.

ท่านอาจารย์: พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ความจริงของเห็น ของได้ยิน ตั้งแต่เกิดมีเห็น มีได้ยิน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้สิ่งที่มีจริงทั้งหมด

ท่านอาจารย์: เห็น มีจริงไหม?

ท่านภันเต: มีจริง

ท่านอาจารย์: เห็น เป็นอะไร?

ท่านภันเต: สิ่งที่มีจริงที่เกิดขึ้นอยู่ ตอนนี้ที่เห็นอยู่

ท่านอาจารย์: ถามว่า เห็น เป็นอะไร?

ท่านภันเต: ไม่ทราบ แต่รู้ว่าเป็นสิ่งที่มีจริงอย่างหนึ่ง

ท่านอาจารย์: จึงยังไม่รู้จักพระพุทธเจ้า

ท่านภันเต: เท่าที่เข้าใจ คือเท่าที่เข้าใจ แต่เข้าใจว่าต้องรู้มากกว่านี้

ท่านอาจารย์: แน่นอนค่ะ เดี๋ยวนี้แค่นี้ยังไม่รู้ แล้วจะไปรู้มากกว่านี้เมื่อไหร่?

ท่านภันเต: เข้าใจว่า ต้องรู้มากกว่านี้ เพราะตอนนี้ยังไม่รู้จริงๆ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น เริ่มรู้ว่าไม่รู้ใช่ไหม ไม่ใช่ว่าต้องรู้มากๆ ก่อนถึงจะรู้อย่างนี้

เห็น เดี๋ยวนี้มีไหม?

ท่านภันเต: มี

ท่านอาจารย์: เป็นอะไร?

ท่านภันเต: เป็นสิ่งที่มีจริง ทำกิจเห็นอยู่

ท่านอาจารย์: สิ่งที่มีจริงเท่านั้นไม่พอ ต้องรู้ว่าเป็นอะไร?

ท่านภันเต: ครับ

ท่านอาจารย์: ถ้าไม่รู้สิ่งที่มีเดี๋ยวนี้ จะปฏิบัติอะไร?

ท่านภันเต: เพื่อให้ใจสงบ

ท่านอาจารย์: รู้จักใจไหม?

ท่านภันเต: ใจ ก็คือความคิดที่ไปคิดแต่ละขณะ

ท่านอาจารย์: คิด กับเห็นเหมือนกันไหม?

ท่านภันเต: ไม่เหมือน

ท่านอาจารย์: ถ้าตอบว่าไม่เหมือน หมายความว่า รู้ว่า เห็นเป็นอะไร และ คิดเป็นอะไร นี่คือความรู้ที่จะเพิ่มขึ้น