รักษาจิตของตนเอง

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๖๐๑]

รักษาจิตของตนเอง

ถ้ามีผู้หนึ่งผู้ใดเล่าเรื่องการกระทำของคนที่ไม่ดีให้ฟัง ชีวิตประจำวันจะมีอย่างนี้ไหม? ลองคิดดู มี แล้วขณะนั้นจะทำอย่างไร จะร่วมโกรธเคืองไปด้วยหรือเปล่า? ลองพิจารณาถึงชีวิตที่เคยผ่านมา เพื่อที่จะได้รู้ว่าผิดหรือถูก วิตักกะในวันหนึ่งๆ ซึ่งเกิดไม่หยุดเลย นอกจากขณะที่เป็นจักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ ถ้าใครเขาโกรธคนอื่นและเราจะพลอยร่วมโกรธไปด้วย ถูกหรือผิด? ควรทำอย่างไร? ควรแสดงโทษของความหวั่นไหวของอกุศลจิตของตนเอง ไม่ว่าจะเป็นใครก็ตาม ขณะโกรธ ขณะนั้นหวั่นไหวไปด้วยเรื่องที่ได้ยิน ไปด้วยสิ่งที่ปรากฏทางตา หวั่นไหวไปตามความคิดนึก เพราะฉะนั้นควรที่จะเห็นโทษของอกุศลที่พระผู้มีพระภาคตรัสกับท่านพระอานนท์ในมหาสุญญตสูตร ก็คงจะเป็นประโยชน์ถ้าจะระลึกถึงบ่อยๆ ที่ว่า

พระผู้มีพระภาคตรัสกับท่านพระอานนท์ว่า เธออย่าได้ช่วยเหลือในฐานะที่ไม่ควรช่วยเหลือ

และวันหนึ่งๆ ลองคิดดูว่าถ้าคนอื่นเล่าเรื่องที่น่าโกรธเคือง หรือความประพฤติที่ไม่ดีของบุคคลอื่น จะช่วยให้เขาเกิดโกรธมากๆ โกรธเยอะๆ ถูกหรือผิด? เพราะเหตุว่าถ้าเป็นอย่างนั้นจริง ลืมคำที่พระผู้มีพระภาคตรัสว่า เธออย่าได้ช่วยเหลือในฐานะที่ไม่ควรช่วยเหลือ คือไม่ควรที่จะช่วยเหลือให้ใครโกรธกันยิ่งขึ้น แต่ว่าควรที่จะชี้ให้เห็นโทษ และในขณะนั้นเองก็ไม่ใช่ร่วมโกรธเคืองไปด้วย แต่ว่าจะต้องเป็นผู้ที่มีเมตตาจริงๆ

เพราะฉะนั้นถ้ามีคนที่มีความประพฤติไม่ดี และคนอื่นก็อยากจะให้ท่านพลอยโกรธไปด้วย เป็นสิ่งที่ไม่สมควรอย่างยิ่ง เพราะเหตุว่าควรที่จะระลึกถึงพระกรุณาคุณของพระผู้มีพระภาคต่อท่านพระเทวทัต ท่านพระราหุล หรือช้างธนปาล มีความเมตตาเสมอกันไม่ว่ากับผู้ที่เป็นคนดี หรือผู้ที่มีความประพฤติที่ไม่ดี เพราะเหตุว่าแต่ละคนมีกิจที่จะต้องรักษาจิตของตนเอง

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย