อนาถปิณฑิกสูตร
[เล่มที่ 24] พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑ - หนาที่ 362 - 364
๑๐. อนาถปณฑิกสูตร
[๒๗๕] อนาถบิณฑิกเทวบุตร ยืนอยู ณ ที่ควรสวนขางหนึ่งแลว ไดกลาวคาถาเหลานี้ ในสํานักพระผูมีพระภาคเจาวา ก็พระเชตวันนี้นั้น อันหมูแหงทาน ผูแสวงคุณพํานักอยู พระธรรมราชาก็ ประทับอยูแลว เปนที่ใหเกิดปติแกขา พระองค. สัตวทั้งหลาย ยอมบริสุทธิ์ดวย สวน ๕ นี้ คือกรรม วิชชา ธรรม ศีล และชีวิตอันอุดม หาใชบริสุทธิ์ดวยโคตร หรือทรัพยไม. เพราะเหตุนั่นแหละ บุรุษ ผูเปนบัณฑิต เมื่อเล็งเห็นประโยชนของ ตน พึงเลือกเฟนธรรมโดยแยบคายอยางนี้ จึงจะบริสุทธิ์ในธรรมนั้น พระสารีบุตรรูป เดียวเทานั้น เปนผูประเสริฐดวยปญญา ศีล และอุปสมธรรม เครื่องสงบระงับ ภิกษุใดเปนผูถึงซึ่งฝง คือนิพพาน ภิกษุ นั้นก็พึงเทียบเทาทานพระสารีบุตรนั้น. อนาถบิณฑิกเทวบุตร ครั้นไดกลาวดังนี้แลว ก็ถวายบังคมพระผูมี พระภาคเจา ทําประทักษิณแลวอันตรธานไปในที่นั้นเอง.
[๒๗๖] ลําดับนั้น พระผูมีพระภาคเจา เมื่อลวงราตรีนั้นแลว จึงตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมาวาดูกอนภิกษุทั้งหลาย เมื่อคืนนี้เทวบุตรองคหนึ่ง เมื่อสิ้นราตรีปฐมยาม มีวรรณะงามยิ่งนัก ทําพระวิหารเชตวันใหสวางทั่วแลว เขามาหาเรา อภิวาทเราแลว ไดยืนอยู ณ ที่ควรสวนขางหนึ่ง เทวบุตรนั้น ไดกลาวคาถาเหลานี้ในสํานักเราวา ก็พระเชตวันนี้นั้น อันหมูแหงทาน ผูแสวงคุณพํานักอยู พระธรรมราชาก็ ประทับอยูแลว เปนที่ใหเกิดปติแกขา พระองค. สัตวทั้งหลายยอมบริสุทธิ์ดวยสวน ๕ นี้ คือกรรม วิชชา ธรรม ศีล และ ชีวิตอันอุดม หาใชบริสุทธิ์ดวยโคตรหรือ ทรัพยไม.
เพราะเหตุนั้นแล คนผูเปนบัณฑิต เมื่อเห็นประโยชนของตน พึงเลือกเฟน ธรรมโดยแยบคาย อยางนี้ จึงจะบริสุทธิ์ ในธรรมนั้น พระสารีบุตรรูปเดียวเทานั้น เปนผูประเสริฐดวยปญญา ศีล และ อุปสมธรรมเครื่องสงบระงับ ภิกษุใดเปน ผูถึงซึ่งฝง ภิกษุนั้นก็พึงเยี่ยมเทาทาน พระสารีบุตรนั้น. ดูกอนภิกษุทั้งหลาย เทวบุตรนั้นครั้นไดกลาวดังนี้แลว ก็อภิวาทเรา ทําประทักษิณแลว อันตรธานไปในที่นั้นเอง.
[๒๗๗] เมื่อพระผูมีพระภาคเจาตรัสอยางนี้แลว ทานพระอานนท ไดทูลพระผูมีพระภาคเจาวา ขาแตพระองคผูเจริญ ก็เทวบุตรนั้นเห็นจะเปน อนาถบิณฑิกเทวบุตรแน อนาถบิณฑิกคฤหบดีไดเลื่อมใสยิ่งนักในทานพระสารีบุตร. พระผูมีพระภาคเจาตรัสวา ดูกอนอานนท ดีละๆ ขอที่จะพึงคาดถึง เธอคาดถูกแท ดูกอนอานนท เทวบุตรนั้น ก็คือ อนาถบิณฑิกเทวบุตร.
จบ อนาถปณฑิกสูตรที่ ๑๐
จบ อนาถบิณฑิกวรรคที่ ๒