ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๔๐๖

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรมจากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจเพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ซึ่งเป็นข้อความที่สั้นบ้าง ยาวบ้าง แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์ พอที่จะเข้าใจได้ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๔๐๖


~ ขณะนี้ เป็นโอกาสที่มีค่าที่สุดที่จะทำให้ได้เข้าใจความจริงของสิ่งที่มีจริงในขณะนี้ จากการได้ฟังพระธรรมที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้และทรงแสดงตลอด ๔๕ พรรษา ซึ่งเป็นสิ่งที่มีจริงตั้งแต่เกิดจนตาย ที่ใครๆ ก็คิดเอาเองไม่ได้ จะเข้าใจได้ก็ต้องอาศัยการฟังพระธรรมที่พระองค์ทรงแสดง

~ สิ่งที่มีจริงๆ ในขณะนี้ ไม่มีใครบันดาลหรือเปลี่ยนแปลงบังคับบัญชาได้ เกิดขึ้นแล้วเป็นไปตามเหตุตามปัจจัย ถ้าไม่ได้ฟัง ไม่ได้ศึกษาให้เข้าใจ ก็จะจากโลกนี้ไปด้วยความไม่รู้

~ ก่อนที่จะเกิด ไม่มีคนนี้เลยที่จะเข้าใจว่าเป็นเรา แต่เมื่อเกิดแล้ว ก็เหมือนกับว่ามีเราอยู่ในโลก สุขบ้าง ทุกข์บ้าง ไม่มีใครสามารถที่จะเปลี่ยนแปลงชีวิต ซึ่งแต่ละขณะนี้ต้องเกิดขึ้นเป็นไปตามปัจจัย แล้วก็ไม่มีอะไรเหลือ แล้วจะมีประโยชน์อะไรกับการที่เกิดมา ก็จะจากโลกนี้ไปด้วยความไม่รู้

~ บุคคลที่ได้ฟังพระธรรม ย่อมได้ลาภที่ประเสริฐที่จะทำให้ได้เข้าใจถูกเห็นถูก ซึ่งก็คือได้เข้าใจสิ่งที่มีจริงๆ ในขณะนี้ เมื่อฟังต่อไป ความเข้าใจก็จะค่อยๆ เจริญขึ้น เกิดในภพหนึ่งชาติใด เพราะเคยได้ฟังพระธรรมมาแล้ว ก็จะเป็นเหตุให้ได้ฟังต่อ ได้อบรมเจริญปัญญาต่อไปอีก

~ สิ่งที่มีจริงในขณะนี้ ไม่ง่ายที่จะรู้ แต่ก็สามารถที่จะเริ่มเข้าใจได้ โดยจะต้องเป็นผู้ตรง ว่า ศึกษาเพื่อจุดประสงค์เดียวเท่านั้น คือ ฟังให้เข้าใจสิ่งที่มีจริงตามความเป็นจริง

~ เพราะความไม่รู้ จึงทำให้ชีวิตดำเนินไปด้วยความไม่รู้ แต่ถ้ามีความรู้ คือ ปัญญาเพิ่มขึ้น จากที่ไม่รู้ว่าอะไรดี อะไรชั่ว อะไรผิด อะไรถูก ชีวิตก็จะเปลี่ยนไปในทางที่ถูกที่ควร คล้อยตามปัญญาที่ ค่อยๆ เจริญขึ้น ทำให้พ้นจากความประพฤติที่จะเป็นเหตุนำความทุกข์มาให้

~ เมตตา ควรเจริญให้มาก เมื่อมีเมตตา ก็จะไม่ทะเลาะกัน ก็จะเป็นเหตุให้อยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข เอาใจเขามาใส่ใจเรา สิ่งที่เราชอบคนอื่นเขาก็ชอบด้วย สิ่งไหนที่เราไม่ชอบ คนอื่นเขาก็ไม่ชอบเช่นกัน สิ่งไหนที่เราไม่ชอบ เราก็ไม่ควรเอาไปให้คนอื่น เราจะเป็นกันเองกับทุกคน เข้ากันได้กับทุกคน ไปไหนมาไหนโดยไม่ต้องกลัวภัยอันตรายใดๆ เพราะเราไม่เคยคิดร้ายกับใคร

~ พระธรรม มีคุณค่ามีประโยชน์ยิ่งกว่าทรัพย์สมบัติใดๆ เป็นรัตนะที่มีค่าสูงสุด ทรัพย์สมบัติใดๆ ที่มีค่าในโลกนี้ทำให้ติดข้อง ทำให้หลง ทำให้กิเลสเกิดมากขึ้น แต่พระธรรมที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ฟังแล้วทำให้ระงับกิเลส ทำให้ได้เข้าใจความจริง ทำให้รู้จักเว้นในสิ่งที่ควรเว้น ประพฤติในสิ่งที่ควรประพฤติ ย่อมจะเป็นเหตุให้ประสบกับความสุข และความเจริญตามระดับของปัญญาที่แต่ละคนได้สะสมมา

~ กรรมที่ได้กระทำแล้ว สำเร็จไปแล้ว เกิดแล้วดับแล้ว จะไปแก้ จะไปลบล้างได้อย่างไร ก็เป็นเรื่องของความไม่รู้ไม่เข้าใจ เพราะความไม่รู้จึงทำให้มีการกระทำที่เป็นไปกับด้วยความไม่รู้ ซึ่งตามความเป็นจริงแล้ว ไม่มีใครแก้กรรมหรือลบล้างกรรมได้ ก่อนอื่นจึงต้องเริ่มต้นที่การศึกษาพระธรรมให้เข้าใจจริงๆ

~ ประโยชน์ของการฟัง ก็คือ สามารถที่จะเข้าใจได้ เมื่อเข้าใจแล้วก็ไม่สามารถที่จะเปลี่ยนได้ แต่ถ้าไม่เข้าใจก็เปลี่ยนไปเปลี่ยนมา ด้วยเหตุนี้ ขณะนี้ สิ่งที่มีจริงไม่ว่าจะมองเห็นหรือมองไม่เห็นก็ตาม เมื่อเกิดแล้วดับ เป็นขันธ์ทั้งนั้น ซึ่งสิ่งที่เกิดดับมีความหลากหลายมาก เกิดแล้วดับไม่กลับมาอีกเลยสักขันธ์เดียว แต่เพราะไม่รู้จึงหลงยึดถือในสิ่งที่เพียงปรากฏแล้วหมดไป

~ เมื่อศึกษาพระธรรมแล้วก็จะเข้าใจได้ว่า โรคอะไรน่ากลัวที่สุด ถ้าไม่ได้ฟังพระธรรมก็อาจจะบอกว่าโรคมะเร็งบ้าง โรคใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นบ้าง เป็นต้น แต่โรคเหล่านี้ ก็ยังพอมียารักษาได้ บางคนถึงกับหายขาดเป็นปกติก็มี แต่โรคทางใจนี้ จะได้ยาจากที่ไหนในการรักษา ซึ่งตอนนี้ก็รู้แหล่งที่มาแล้วว่า จะหาได้จากที่ไหน คือ จากพระธรรมที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ถ้าหาแหล่งที่มาไม่พบ ก็ไม่สามารถ ที่จะรักษาโรคทางใจได้

~ พระธรรมมีหลากหลายมาก พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงโดยละเอียดโดยประการทั้งปวงตลอด ๔๕ พรรษา แล้วมีผู้ที่ทรงจำคำสอนสืบทอดกันมาจารึกเป็นตัวหนังสือ ซึ่งจะเป็นประโยชน์สำหรับคนทุกยุคทุกสมัย สำหรับคนในยุคนี้ ไม่ได้ฟังพระธรรมโดยตรงจากพระโอษฐ์ แต่ก็สามารถที่จะรู้ว่าพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมอะไร จากการที่จะได้ฟัง ได้ศึกษาด้วยความละเอียดรอบคอบ จริงใจเพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูกเท่านั้นจริงๆ

~ การฟังพระธรรมมีประโยชน์มากมายมหาศาล การฟังเป็นความดี เป็นเหตุให้การฟังเจริญ เมื่อมีการฟังครั้งหนึ่งแล้ว ผู้ที่เห็นประโยชน์จะไม่หยุดอยู่แค่นี้ ก็จะมีความอดทน มีความเพียร ที่จะฟังที่จะศึกษาต่อไปอันเป็นโอกาสที่มีค่าที่สุดสำหรับชีวิต ผู้ที่สะสมเหตุที่ดี มีศรัทธา เห็นประโยชน์ของการได้เข้าใจพระธรรมมาแล้วจึงมีโอกาสได้ฟังได้ศึกษา ไม่ใช่ว่าทุกคนจะได้ฟัง

~ ขณะนี้เป็นความจริงที่สุด เมื่อวานนี้หมดไปแล้ว พรุ่งนี้ยังไม่มาถึง เมื่อเช้านี้ก็หมดไปแล้ว ตอนเย็นก็ยังไม่มาถึง ความจริง คือ ขณะนี้ ไม่มีอย่างอื่นจริงแท้แน่นอนกว่านี้ แล้วใครจะรู้ความจริงในขณะนี้ได้ ถ้าไม่ได้อาศัยการตรัสรู้ของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า

~ ต้องมีความเคารพสูงสุดว่าแต่ละคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าต้องศึกษาเพราะฉะนั้นชาวพุทธที่ไม่ศึกษาพระธรรมพุทธะอยู่ที่ไหนเพราะพุทธะคือปัญญาเพราะฉะนั้นถ้าไม่มีการฟังให้เกิดความเห็นถูกจะกล่าวว่าผู้นั้นเป็นสาวกหรือว่าเป็นชาวพุทธคือผู้รู้ความจริงที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงประกาศสิ่งที่มีในขณะนี้ตามความเป็นจริงของสิ่งนั้นให้เกิดความเข้าใจที่ถูกต้อง ได้อย่างไร

~ สิ่งใดเป็นเหตุสิ่งใดเป็นผล ถ้ามีความเข้าใจถูกต้อง จะทำสิ่งที่ไม่ดีที่เป็นอกุศลไหม? ถ้ารู้ว่ากรรมที่เป็นอกุศลจะให้ผลอย่างไร จะทำสิ่งที่ไม่ดีที่เป็นอกุศลไหม? แต่ถ้าไม่รู้ว่าอกุศลจะให้ผลอย่างไร ก็กล้าที่จะทำสิ่งที่ไม่ดีต่อไป

~ การได้เข้าใจธรรม ก็เหมือนปาฏิหาริย์ ที่ทำให้รู้ว่า อะไรถูก อะไรผิด ความเข้าใจถูก จะไม่นำไปสู่การกระทำที่ผิด เพราะฉะนั้น ถ้าตราบใดที่ยังมีความไม่รู้ ใครๆ ก็ทำอะไรไม่ได้ เปลี่ยนใครก็ไม่ได้ นอกจากคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่เป็นปาฏิหาริย์ทำให้จากความไม่รู้ค่อยๆ รู้ขึ้น เมื่อรู้ว่าอะไรดี อะไรชั่ว เป็นปัญญาซึ่งไม่ใช่เรา ปัญญาก็นำไปสู่สิ่งที่ดีทั้งหมด

~ ถ้ามีความเข้าใจถูกต้องขึ้น ความดีก็เพิ่มขึ้น เพราะฉะนั้น หนทางเดียวที่จะแก้ทุกทุกอย่างที่เลวร้ายได้ ก็คือ ให้มีความเข้าใจที่ถูกต้อง เพราะฉะนั้น ถ้าไม่มีความเข้าใจที่ถูกต้อง เห็นชั่วเป็นดีแล้วก็ประพฤติชั่ว แล้วคิดว่าไม่มีผล แต่ความจริงทั้งหมดเป็นธรรม ธรรมที่เป็นเหตุเกิดแล้ว ต้องเป็นปัจจัยให้เกิดธรรมที่เป็นผลของเหตุนั้น

~ ปัญญาเห็นถูกต้อง ว่า ดีเป็นดี ชั่วเป็นชั่ว เมื่อเห็นอย่างนี้แล้วปัญญานั่นเองก็จะรู้ว่าควรจะอบรมเจริญสิ่งใดให้มากขึ้น เพราะฉะนั้น ถ้ามีปัญญาแล้วความดีทั้งหลายก็จะเจริญขึ้น ความไม่ดีทั้งหลายก็ลดน้อยลงจนไม่เหลือได้

~ ถ้าเป็นผู้ที่หวังดีจริงๆ จะเป็นผู้ที่กล่าวคำที่ถูกต้องเพื่อให้เขาเข้าใจถูก เขาจะโกรธ เขาจะเกลียด เขาจะไม่ชอบ ไม่เห็นสำคัญเลย เขาไม่สามารถที่จะลบล้างความหวังดีของเราได้

~ เคยโกรธใคร จะไม่ให้อภัยคนนี้แล้ว แต่ธรรมเตือนใจ มาแล้ว ความโกรธเป็นธรรม ไม่ใช่เรา เป็นอกุศลธรรม เกิดแล้วจะสะสมสืบต่อไปทุกชาติ เพราะฉะนั้น ขณะนั้น อภัยเลยทันทีหรือยัง?

~ ไม่รู้ว่าจะตายเมื่อไหร่ จะต้องสิ้นสุดความเป็นบุคคลนี้แน่นอน กลับมาเป็นบุคคลนี้อีกไม่ได้ เหมือนกับชาติก่อนที่ผ่านมา การมีโอกาสได้ฟังพระธรรม ประเสริฐกว่าการที่จะตายไปโดยไม่ได้ฟังพระธรรมเลย เพราะไม่ได้ฟังพระธรรม ความไม่รู้จึงมีเพิ่มมากขึ้น

~ ถ้าสามารถจะทำให้คนอื่นได้เข้าใจว่าอะไรผิด อะไรถูก เป็นประโยชน์ไหม มีเมตตาไหม ไม่ใช่เห็นแก่ตัว แต่รู้ว่าคนอีกมากที่ไม่ได้เข้าใจพระธรรมอย่างถูกต้อง พระวินัย พระสูตร ก็ไม่ได้ศึกษาเลย เพราะฉะนั้น พระธรรมยิ่งเปิดเผยยิ่งรุ่งเรือง ถ้ามีความเมตตา มีความหวังดี มีความเป็นเพื่อนกับคนที่เห็นผิด ก็ต้องพูด ต้องเปิดเผยพระธรรมวินัย ให้เขาได้มีความเข้าใจที่ถูกต้อง

~ ต่างก็ไม่รู้ ไม่ได้ศึกษาพระธรรมวินัย เพราะฉะนั้น ต่างก็เข้าใจสิ่งที่ตนประพฤติปฏิบัติว่าเป็นการปฏิบัติตามพระธรรมวินัย หรือ คิดที่จะแก้ไขพระธรรมวินัย ไม่ได้สำนึกเลยว่า ใครเป็นผู้ที่ประเสริฐที่สุดในโลก และคำใดของผู้ที่บรรลุเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว ไม่มีคำใดที่ใครบังอาจที่จะไปแก้สิ่งที่พระองค์ได้ทรงบัญญัติไว้แล้ว เพราะว่า ถ้าใครคิดจะแก้ไขพระธรรมวินัย หมายความว่า เขาเข้าใจว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้ารู้น้อยกว่า เขาจึงสามารถที่จะแก้ไขคำที่ผู้ที่เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ดีแล้วได้ ซึ่งอันนี้ก็เป็นการทำลายพระพุทธศาสนา.

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ


ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๔๐๕

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์
ที่เคารพยิ่ง
และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...