สิ่งที่ดีที่สุดในชีวิต

สิ่งที่ดีที่สุด ไม่พ้นจากความดีและการเข้าใจพระธรรม เพราะเหตุว่าถ้าเป็นอกุศลคือสิ่งที่ไม่ดี จะเข้าใจได้อย่างไร เช่น ความไม่รู้ความจริงของสิ่งที่ปรากฏ แล้วจะไปเข้าใจว่า เกิดมาแล้วก็ตายไป เพราะฉะนั้น สิ่งที่เป็นสาระเป็นประโยชน์ที่สุด ไม่ใช่ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข หรือความติดข้องในลาภ ยศ สรรเสริญ สุข แต่เป็นความเข้าใจ ยามยาก ยามลำบาก ยามทุกข์ใจ ลาภช่วยได้ไหม ยศ สรรเสริญ สุขช่วยได้ไหม ก็ไม่ได้เลย แต่ความเข้าใจธรรมะ ไม่ว่ากำลังเป็นทุกข์ เจ็บไข้ได้ป่วย หรือได้รับภัยพิบัติต่างๆ ขณะนั้นปัญญาไม่ได้ทำให้เกิดความทุกข์เลย เพราะว่าสามารถเข้าใจความจริงในขณะนั้นได้ จนถึงที่สุดว่า ทุกอย่างไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครเลย ทั้งหมดก็เป็นไปตามเหตุตามปัจจัย

ต้องตายทุกคน เพราะฉะนั้น จะฉลาดก่อนตาย หมายความว่า ถ้าก่อนตายดี ตายแล้วผลดีก็ต้องเกิดขึ้น หรือว่าชาตินี้ดูดีๆ ละเอียดๆ แล้วแย่มากหรือเปล่า อกุศลทุกวัน และมีทั้งน้อยมาก มากบ้าง ทับถมมาเรื่อยๆ แล้วจะเป็นอย่างไร มีพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งหรือเปล่า ถ้าเป็นอย่างนั้นก็หมายความว่า ไม่ได้พึ่งพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเลย