ทุจริต ๓
[เล่มที่ 17] พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค เล่ม ๓ ภาค ๒-หน้า 289
ข้อความบางตอนจาก
สังคีติสูตร
ทุจริต ๓
๑. กายทุจริต ความประพฤติชั่วทางกาย
๒. วจีทุจริต ความประพฤติชั่วทางวาจา
๓. มโนทุจริต ความประพฤติชั่วทางใจ.
สุจริต ๓
๑. กายสุจริต ความประพฤติชอบทางกาย
๒. วจีสุจริต ความประพฤติชอบทางวาจา
๓. มโนสุจริต ความประพฤติชอบทางใจ.
ความประพฤติถูกต้อง หรือว่าความพฤติดีงาม ดังนั้น จึงชื่อว่า สุจริต. และธรรมหมวดสามทั้ง ๒ ข้อนี้ ความจะกล่าวโดยบัญญัตินัยหนึ่ง โดยกรรมบถนัยหนึ่งจะว่าโดยบัญญัติก่อน.
ความล่วงละเมิดสิกขาบทที่บัญญัติไว้แล้ว ในกายทวาร ชื่อว่า กายทุจริต ,
ความไม่ล่วงละเมิด ชื่อว่า กายสุจริต
ความล่วงละเมิดสิกขาบทที่บัญญัติไว้แล้ว ในวจีทวาร ชื่อว่า วจีทุจริต ,
ความไม่ล่วงละเมิด ชื่อว่า วจีสุจริต .
ความล่วงละเมิดสิกขาบทที่บัญญัติไว้แล้ว ในทวารทั้ง ๒ นั่นเอง ชื่อว่า มโนทุจริต
ความไม่ล่วงละเมิด ชื่อว่า มโนสุจริต . นี้กล่าวโดยบัญญัติ. ฯลฯ ธรรม ๓ อย่าง ที่ประกอบด้วยเจตนา คือ
อนภิชฌา (ไม่เพ่งเล็งอยากได้ของเขา)
อพยาบาท (ไม่ปองร้ายเขา)
สัมมาทิฏฐิ (เห็นถูก) ชื่อว่า มโนสุจริต นี้กล่าวโดยกรรมบถ
ที่มา ... สังคีติสูตร เรื่อง การสังคายนาหลักธรรม

