อายุบวร ... ศรีลังกา [12]

วัดอโศการามและวัดคงคาราม

ในช่วงบ่ายหลังทานอาหารกลางวันที่ Siam House ซึ่งเป็นภัตตาคารที่ตบแต่งแบบ ไทยทุกอย่าง แต่ไม่เห็นคนไทยเลย อาหารก็มีรสชาติไม่ใกล้เคียงกับอาหารไทยด้วย ลูกค้าในร้านก็น้อยมาก ทำให้พิสูจน์คำพูดของคุณขยันที่ว่า คนศรีลังกาไม่ทานอาหาร นอกบ้าน เพราะในร้านที่กว้างขวางมีเพียงโต๊ะพวกเรา และโต๊ะฝรั่งอีก ๓ คนเท่านั้น และไม่ว่าจะไปทานอาหารกลางวันกลางทางที่ไหน ก็มีแต่นักท่องเที่ยวเท่านั้นที่เป็น ลูกค้า

วันนี้เป็นวันท่องเที่ยวเมืองโคลอมโบทั้งวัน หลังจากไปวัดเกลาณียาที่เก่าแก่ที่สุดแล้ว ก็ไปชมวัดอโศการามที่มีอายุนับร้อยปีเหมือนกัน ได้ไปกราบนมัสการพระพุทธรูปปาง ต่างๆ แบบศรีลังกา ที่มีสีสันสดใส งดงาม ต้นพระศรีมหาโพธิ์ประจำวัดที่มีอายุมากเช่น กัน

ได้ไปชมสมบัติเก่าที่เก็บไว้ในพิพิธภัณฑ์ของวัด มีทั้งงาช้างขนาดใหญ่มากหลาย คู่ มีวัตถุโบราณมากมายวางอยู่เปิดเผย ถามคุณขยันว่า ไม่กลัวหายหรือ คุณขยัน บอกว่า คนศรีลังกาไม่ขโมยของวัด เพราะว่าเอาไปก็ไม่สบายใจตลอดชีวิต ไม่คุ้มกัน ใครคิดว่า คนศรีลังกาไม่เข้าใจธรรม คงจะลืมไปว่า ธรรมมีหลายขั้น ธรรมสำหรับผู้ ครองเรือนและสำหรับบรรพชิตผู้ต้องการหลุดพ้นจากสังสารวัฏ คนศรีลังกาเข้าใจธรรม สำหรับผู้ครองเรือน คือ วินัยของคฤหัสถ์ ยึดมั่นในศีล ๕ ที่ทำให้สังคมอยู่ร่วมกันอย่าง ร่มเย็นเป็นสุข และประพฤติปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด และชาวศรีลังกายังเข้าใจ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเป็นอย่างดี ใช้เงินเท่าที่จำเป็น ไม่เที่ยวกลางคืน ไม่ดูการละ เล่น (ตามที่คุณขยันเล่าให้ฟัง) นอกจากนั้นจะเห็นว่าชาวศรีลังกาฉลาดในการเจริญ กุศล เมื่อเห็นใครทำกุศล ก็จะร่วมอนุโมทนาด้วยการแสดงออกและกล่าววาจาสาธุการ ทุกครั้ง และเมื่อได้รับความสุขจากการประพฤติปฏิบัติตามพระธรรมเบื้องต้นที่เข้าใจ ก็ แสดงความเคารพเลื่อมใสด้วยความน้อมนอบในพุทธสถานทุกแห่ง ด้วยการบำรุงรักษา ไม่ว่าจะเป็นต้นพระศรีมหาโพธิ์ พระเจดีย์ที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุทุกแห่ง รวมทั้งพระ เขี้ยวแก้วซึ่งถือว่าเป็นหัวใจของชาวศรีลังกา

และเราก็ไม่รู้จักชาวศรีลังกาทั้งหมด คนที่เข้าใจธรรมขั้นลึกซึ้งถึงเรื่องการเจริญสติ ปัฏฐานก็อาจจะมีก็ได้ เหมือนคนไทย ใครจะพูดได้ว่า คนไทยเข้าใจธรรม จะมีสักกี่คน ที่เข้าใจเรื่องการเจริญสติปัฏฐานอย่างแท้จริง ไม่ใช่เพียงจำมาพูด แต่ประพฤติปฏิบัติ ตามไม่ได้ แม้แต่ขั้นมีศีล ๕ เป็นปกติในชีวิตประจำวันก็ยังปฏิบัติตามไม่ได้ ก็ชี้ให้เห็น ว่า เมื่อธรรมเบื้องต้นยังไม่เข้าใจ แล้วจะสามารถเข้าใจขั้นปรมัตถธรรมได้อย่างไร โดย ความเป็นจริงแล้วไม่มีใครทราบว่าใครเข้าใจสภาพธรรมถึงระดับไหนจนกว่าจะได้ สนทนากัน อย่างจะรู้ว่าใครมีศีลหรือไม่นั้น ก็ต้องอาศัยการอยู่ร่วมกันนานพอสมควร เมื่อผ่านป้ายโฆษณาหาเสียงแห่งหนึ่ง คุณขยันก็ทำหน้าที่อธิบายว่า จะมีการเลือกตั้ง ในศรีลังกาเร็วๆ นี้ จึงเห็นป้ายโฆษณามากมาย ป้ายบางแผ่นน่าแปลกใจมากว่าไปติดได้ อย่างไรบนต้นไม้สูงใหญ่ฝั่งตรงข้ามแม่น้ำ มีคนหนึ่งคุณขยันบอกว่า เป็นคนไม่ดี คอร์รัปชั่น เพราะเขาอยู่บ้านติดแอร์และนั่งรถยนต์ติดแอร์ เรานึกหวาดเสียวอยู่ในใจ เพราะมาตรฐานความเป็นอยู่ของคนชั้นกลางในเมืองไทย ก็อยู่บ้านติดแอร์และนั่งรถ ยนต์ติดแอร์กันทั้งนั้น ถ้าเป็นนักการเมืองไทย มีบ้านติดแอร์และนั่งรถติดแอร์ถือว่าเป็น คนคอร์รัปชั่น คงไม่มีนักการเมืองมือสะอาดเลยสักคนเดียว

วัดคงคาราม (Gangarama Temple) เป็นวัดเก่าและสำคัญอีกแห่งหนึ่งของโคลอมโบ เป็นพระอารามกลางน้ำ ระหว่างทางเดินบนสะพานเพื่อไปยังโบสถ์ มีพระพุทธรูปปาง ไสยาสน์และพระพุทธบาทจำลองที่เป็นหินแกะสลักสีขาวบริสุทธิ์สวยงาม ภายในโบถ์ มีพระประธานองค์ใหญ่ เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิทรงจีวรสีสดใส ด้านซ้ายสุดติดฝา ผนังใกล้กับประตูทางเข้า มีพระพุทธรูปปางห้ามญาติยกพระหัตถ์ขวาข้างเดียว สูง เกือบ ๕ เมตร ทรงจีวรเหลืองสดใส มีภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องพุทธประวัติที่งดงาม และในวิหารยังมีพระพุทธรูปปางโปรดปัญจวัคคีย์ด้วย

ก่อนจะกลับไปนอนที่โรงแรมริมมหาสมุทรอินเดีย คุณขยันได้พาทัวร์ตลาดเปตตา (Pettah) แหล่งขายสินค้ามากมาย แต่ก็อย่าได้วาดภาพว่าจะยิ่งใหญ่เหมือนตลาดเมือง ไทยนะ เพราะเห็นแต่ตึกแถวและรถสิบล้อจอดขนถ่ายสินค้ามากมาย จนรถติดเล็กน้อย เท่านั้นเอง

คงจะหมดเวลาสำหรับการให้ตาทำกิจเห็นสิ่งต่างๆ ในโคลอมโบแล้ว ก็เหมือนกับที่ ผ่านมาเนิ่นนานในสังสารวัฏ คือ เมื่อตาทำกิจเห็น จิตทำกิจคิดนึกตามประสบการณ์ที่ ผ่านมาแล้ว โลภะ โทสะก็เกิดตามมามากมายเช่นเดิม ไม่มีสักขณะเดียวที่สติจะระลึกรู้ ลักษณะของเห็น ของสิ่งที่ปรากฏทางตา และของการคิดนึกเลยว่า ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่ บุคคล ไม่ใช่ตัวตน ไม่มีสักแว๊บเดียวที่จะรู้ว่า ทุกสิ่งที่ผ่านมาแล้วก็ดับไป ไม่กลับมาอีก เลยในสังสารวัฏ ก็คงจะต้องอยู่ในสังสารวัฏอีกเนิ่นนานไปเรื่อยๆ อดขอไม่ได้ว่า ขอให้ บุญกุศลที่ได้กระทำมาทั้งหมดรวมทั้งในการมาศรีลังกาครั้งนี้ เป็นพลวปัจจัยให้มีความ เข้าใจพระธรรมที่ลึกซึ้งนี้ด้วยเถิด