ความท้อใจ และ การเริ่มต้นใหม่

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ถาม ในพระสูตร มีเรื่องของพระภิกษุ ผู้พ่ายแพ้ และ เสื่อมถอยจากพระธรรมขณะไหน เป็นขณะที่เสื่อมถอย

ตอบ เมื่อผู้นั้น ไม่สนใจในการอบรมเจริญปัญญาอีกต่อไป

ถาม ดิฉันคิดว่า สิ่งนั้น เกิดขึ้นได้.!เมื่อท้อใจ เพราะคิดว่า การเจริญปัญญานั้น ยากเหลือเกินและ ไม่เห็นผลเลย ใช่ไหม

ตอบ ถึงแม้จะยาก แต่ก็มีโอกาสหลายขณะ ที่จะเริ่มต้นใหม่ได้อีก เริ่มได้อีกทุกเวลาไม่ว่าจะเป็นขณะทำงาน หรือ ไม่ได้ทำงานไม่ว่ากำลังรีบร้อน หรือ กำลังว่าง ก็เหมือนกันหมด โอกาสที่จะเริ่มต้นใหม่มีได้เรื่อยๆ คุณอาจจะรู้สึกเสียดายที่ขาดปัญญา และ หลงลืมสติเสมอ แต่ ... ในขณะนี้ละคะ

ถาม ขณะที่ทำงาน มีปัญหาอะไรต่างๆ มากมาย ก็เลยวุ่นวาย

ตอบ เวลาที่ทำงาน หรือไม่ทำงาน ก็มีปัญหาให้ต้องตัดสินใจ "ปัญหา" เกิดจาก โลภะ โทสะ โมหะซึ่งเกิดขึ้นได้ เมื่อมีปัจจัย ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน หรือทำอะไรก็ตามนอกจากขณะที่อบรมเจริญปัญญา เมื่อ กิเลส น้อยลง ปัญหาทั้งหลาย ก็จะน้อยลงด้วย

ถาม ดิฉันอดไม่ได้ ที่จะเสียดายเวลาที่สติไม่เกิด ดิฉันอยากให้สติเกิด ดิฉันห้ามตัวเองไม่ให้อยาก ได้ไหม

ตอบ เมื่อคุณเข้าใจจริงๆ ว่า "ความอยาก" ขัดขวางการเจริญของปัญญาก็จะเป็น "ปัจจัย" ให้ เลิกอยากที่จะได้ผล "ปัญญาที่เข้าใจพระธรรม" จากการฟัง การอ่าน การพิจารณา และ การสนทนาธรรม เป็น "ปัจจัยปรุงแต่ง" ให้เกิด "ปัญญาที่ รู้ ลักษณะของสภาพธรรมในขณะนี้" และ ขณะต่อๆ ไป

เมื่อไม่ลืมว่า "สติและปัญญา" เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ เพราะมี "ปัจจัยปรุงแต่ง" ไม่ลืม ว่า ไม่มีตัวตน ที่จะทำให้ สติและปัญญา เกิดขึ้นมาได้ก็จะมีความอดทนมากขึ้น และ มีกำลังใจในการที่จะเริ่มต้นใหม่ต่อไป เรื่อยๆ เพื่อ "รู้ความจริงของสภาพธรรมในขณะนี้" ให้ถูกต้อง ตรงตามความเป็นจริง มากขึ้น

ข้อความบางตอน จากหนังสือ "เข้าใจธรรม" สนทนาธรรมกับอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์เรียบเรียงโดย Nina Van Gorkomแปลโดย คุณสุจิตต์ อึ้งภากรณ์

... ขออนุโมทนา ...