ปุถุชน หลีกเลี่ยงสถานที่อโคจรได้อย่างไร?

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

ธรรมเป็นอนัตตา เป็นไปตามเหตุปัจจัย ไม่อยากไปก็ได้ไป มีเหตุปัจจัยก็ไปในที่ อโคจร การเกิดขึ้นของกุศลจิตและอกุศลจิตก็เป็นอนัตตาด้วย แต่การอบรมปัญญา เป็นการรู้สภาพธรรที่มีจริงในขณะนี้ว่าเป็นธรรมไม่ใช่เรา ไม่ว่าที่ไหนปัญญาก็สามารถ เกิดขึ้นได้เพราะมีสภาพธรรมให้รู้ หากไปแล้วมีธรรมที่มีจริงให้รู้ไหม ธรรมทั้งหลายที่มี จริงนี่แหละครับ เป็นที่ที่สติสามารถรู้เป็นโคจรของสติ สติปัฏฐานสามารถเกิดระลึกรู้ ลักษณะของสภาพธรรมว่าเป็นธรรมไม่ใช่เราได้ เป็นโคจรประเภทหนึ่งที่เรียกว่า อุป นิพันธโคจร คือ สิ่งที่ผูกไว้เป็นที่เที่ยวไปของบุคคลต่างๆ คือสติปัฏฐาน ๔ นั่นเอง ซึ่งสามารถอบรมได้ในทุกสถานที่เพราะธรรมมีอยู่แล้วในชีวิตประจำวัน สติปัฏฐานจึง เป็นโคจรของบุคคลต่างๆ (อุปนิพันธโคจร)

ดังนั้นโคจรจึงมีหลายนัย อันจะนำมาสู่ความเข้าใจในการอบรมปัญญา

อีกนัยหนึ่ง โคจร มี ๓ อย่างคือ อุปนิสัยโคจร คือ การเข้าไปอาศัยกัลยาณมิตรผู้มีคุณธรรมมีปัญญาแล้วทำให้ตัวเองเจริญในคุณธรรมและปัญญา เข้าใจถูกในหนทางดับกิเลส เป็นต้น อารักขโคจร คือ ภิกษุเป็นผู้สำรวมกาย วาจา เมื่อบิณฑบาต มีจักษุทอดลงต่ำ ไม่แลดูสิ่งไม่ควร ไม่วอกแวก เป็นต้น อุปนิพันธโคจร คือ สิ่งที่ผูกไว้เป็นที่เที่ยวไปของภิกษุคือสติปัฏฐาน 4 นั่นเองครับซึ่งสามารถอบรมได้ในทุกสถานที่เพราะธรรมมีอยู่แล้วในชีวิตประจำวัน สติปัฏฐานจึงเป็นโคจรของภิกษุ (อุปนิพันธโคจร) สามารถอ่านเพิ่มเติมในเรื่องอาจารและโคจรที่นี่ ครับ

[เล่มที่ 44] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อุทาน เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ 394

หรือในวิสุทธิมรรค เรื่อง ศีลนิเทสครับ

อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

พระพุทธเจ้าตรัสว่า อโคจรคือสถานที่ควรเว้น ไม่ควรไป เพราะเป็นทางเสื่อม เช่น การเที่ยวกลางคืน การเที่ยวกลางคืนไม่ปลอดภัย มีโอกาสถูกทำร้ายและถูกใส่ร้ายค่ะ

ขออนุโมทนาค่ะ

ชีวิตประจำวัน ย่อมหลีกเลี่ยงสถานที่อโคจร ... ได้บ้าง ... ไม่ได้บ้าง เพราะว่าบางคน แม้ตัวไม่ได้ไป แต่ใจกลับไป (คิดถึง) ที่เช่นนั้นบ่อยๆ ก็มี บางคน แม้อยู่ในที่ๆ ควรไป แต่ไม่เกิดกุศลจิต ก็มาก สรุปแล้ว สถานที่ใดๆ จะใช่อโคจรหรือไม่ใช่อโคจร ก็สำคัญอยู่ที่ใจ

ขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาค่ะ

สรุปว่า ... ถ้าเลี่ยงสถานที่อโคจรไม่ได้ ก็ระลึกว่า สัตว์ทั้งหลายมีกรรมเป็นของของตนและถ้ามีปัญญา ก็ตามรักษาตน ด้วย อุปนิพันธโคจร

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนา ... ครับ อัปปมาโน มัจจุโนปะทัง

ขออนุโมทนาครับ