เป็นอนัตตา แต่ ไม่เป็นอิสระ...?

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ได้กรุณาอธิบายไว้ในการสนทนาธรรม ที่บ้านคุณศิริลักษณ์ มิ่งโมฬี ใจความตอนหนึ่ง มีว่า ธรรมทั้งหลาย เป็น "อนัตตา" แต่ "ไม่เป็นอิสระ" เพราะ ต้องเป็นไป ตามเหตุ ตามปัจจัย เพราะ ต้องเป็นไป ตามเหตุ ตามปัจจัย จึง เป็น "อนัตตา" เพราะเป็น "อนัตตา" จึงไม่เป็น "อัตตา" ไม่เป็น "อัตตา" เพราะ ต้องเป็นไป ตามเหตุ ตามปัจจัย และ ถ้า "รู้จริงๆ " ว่าต้องเป็นไป ตามเหตุ ตามปัจจัยแล้วจะมี "สิ่งใด" ให้ "ยึดถือ" ได้

ด้วยความเคารพอย่างสูง