อะไรทำให้รู้สิ่งที่กำลังปรากฏ

ผู้ฟัง ในกรณีอย่างพวกเราที่กำลังศึกษาธรรม มีความเห็นว่าอนุสัยกิเลสน่าจะโดนขูดออกไปบ้าง ไม่ทราบว่าเข้าใจถูกไหม

ท่านอาจารย์ ถ้าจะใช้คำว่า “ขูด” อะไรขูด มีอะไรที่จะไปขูด

ผู้ฟัง ธรรมขูดอนุสัย

ท่านอาจารย์ คงไม่ใช่เล็บใช่ไหม ถ้าใช้คำว่าขูด ก็ต้องรู้ว่าถ้าสติไม่เกิดซึ่งเป็นหนทางเดียวรู้ลักษณะของสิ่งที่กำลังปรากฏ ความรู้ลักษณะของสิ่งนั้นจะเกิดขึ้นไม่ได้เลยก็เป็นเพียงขั้นฟังเรื่องราว และก็สะสมความรู้ความเข้าใจในความเป็นอนัตตาของสภาพธรรม และก็มีปัจจัยให้กุศลขั้นอื่นๆ เกิดได้เช่นขั้นทานบ้าง ขั้นศีลบ้าง แต่ถ้าตราบใดที่เป็นการยังไม่ถึงกับการรู้ตรงลักษณะของสภาพธรรม ขณะนั้นก็ไม่ใช่การที่จะมีการขูดจริงๆ มีแต่เพียงการละด้วยธรรมฝ่ายตรงข้ามเพราะเหตุว่าขณะนี้เรากล่าวว่ามีสิ่งที่กำลังปรากฏแต่ไม่รู้จริงหรือเปล่า เพราะฉะนั้นอะไรที่จะทำให้รู้สิ่งที่กำลังปรากฏถ้าจะใช้คำว่า “ขูด” และอะไรจะขูดอย่างที่ว่านี่ สติสัมปชัญญะซึ่งจะเป็นหนทางเดียวที่ทำให้รู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 139