จตุโวการภูมิ

กฤษณา   เรื่องของจตุโวการภูมิ ในลำดับต่อไป จตุโวการภูมิก็เป็นภูมิที่มีขันธ์ ๔ ขันธ์ ท่านอาจารย์สมพรกรุณาให้ความรู้ว่า จตุโวการภูมิที่มีขันธ์ ๔ ขันธ์ ได้แก่อะไรบ้าง แล้วก็ได้แก่ภูมิไหน ขอเชิญ

   สมพร จตุ แปลว่า ๔ โวการภูมิ ภูมิที่มีขันธ์ ๔ หรือ ๔ ขันธ์ เว้นรูปขันธ์ เว้นรูปขันธ์ คือ มีเวทนา มีสัญญา มีสังขาร มีวิญญาณ ภูมินี้ไม่มีรูปเลย การเกิดของจิตก็อาศัยเจตสิกเกิดขึ้น การเกิดครั้งแรกเกิดมาจากกุศล กุศลเป็นปัจจัยให้วิบากเกิดขึ้น ซึ่งเรียกว่า นานักขณิกกัมมปัจจัย ตัวกุศลดับไปแล้ว ตัวที่เกิดจากปัจจัยเกิดขึ้น เป็นนามขันธ์ ๔ เป็นวิบาก เกิดครั้งแรกเป็นวิบาก มันน่าแปลก เพราะว่ามันตั้งอยู่ได้ สภาวะของจิตหรือนามธรรม เป็นธรรมชาติวิจิตรเหลือที่คนธรรมดาจะรู้ได้ ยากจริงๆ