เจตสิกหมายถึงนามธรรมที่เกิดกับจิต
ถาม มีความคิดคล้ายๆกับว่า เจตสิกเป็นกิริยาจิตใช่ไหมคะ
ท่านอาจารย์
เพราะฉะนั้นจิตเกิดขึ้นได้ยินเสียงพร้อมกับโลภเจตสิก ถ้าในขณะนั้นชอบเสียงหนึ่งเสียงใด ถ้าไม่ชอบเสียงที่ได้ยิน ขณะนั้นโทสเจตสิกก็เกิดกับจิต หลังจากที่จิตได้ยินดับไปแล้ว
ผู้ฟัง
ท่านอาจารย์
ต้องตั้งต้นที่ปรมัตถธรรม ๔ ถ้าไม่ตั้งต้นที่ ๔ แล้ว ไม่มีทางเข้าใจธรรมได้เลย และปรมัตถธรรม ๔ ก็จะไปแยกเป็นขันธ์ ๕ ไปแยกเป็นอริยสัจธรรม ๔ ไปแยกเป็นอินทรีย์ ไปแยกเป็นปฏิจจสมุปปาท ไม่ว่าจะพูดเรื่องอะไรทั้งหมด จะพ้นจากปรมัตถธรรม ๔ ไม่ได้เลย
เพราะฉะนั้นก็ต้องมีความเข้าใจเรื่องจิต เจตสิก รูป และเวลาพูดถึงธรรมหมวดใดก็ทราบได้ว่า พูดถึงจิต หรือพูดถึงเจตสิกประเภทใด หรือพูดถึงรูปชนิดไหน