พระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้วแต่ก็ยังมีตัวตนอยู่หรือไม่ - ผัคคุนสูตร

มีข้อสงสัยอะไรบ้างไหมคะในตอนนี้

บางท่านกล่าวว่าพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว แต่ก็ยังมีตัวตนอยู่ เคยได้ยินบ้างไหมคะ อย่างนี้ ไปเฝ้า หรือว่าทำทานแล้ว มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุขในการถวายทานในครั้งนั้นๆ

ขอกล่าวถึงข้อความใน สังยุตตนิกาย สฬายตนวรค ผัคคุณสูตร ข้อ ๙๙ เพื่อเป็นคำตอบที่ท่านผู้ฟังจะได้พิจารณาว่า เป็นข้อความโดยตรงจากพระไตรปิฎก

ครั้งนั้นแล ท่านพระผัคคุณะเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ฯลฯ  ครั้นแล้วได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคว่า

ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ บุคคลเมื่อจะบัญญัติ พึงบัญญัติพระพุทธเจ้า ผู้ตัดตัณหาเครื่องให้เนิ่นช้าแล้ว ตัดทางได้แล้ว ครอบงำวัฏฏะได้แล้ว ล่วงพ้นทุกข์ทั้งปวง ปรินิพพานล่วงไปแล้ว ด้วยจักษุใด จักษุนั้นมีอยู่หรือหนอ ฯลฯ...หู จมูก ลิ้น กาย

บุคคลเมื่อจะบัญญัติ พึงบัญญัติพระพุทธเจ้า ผู้ตัดตัณหาเครื่องให้เนิ่นช้าแล้ว ตัดทางได้แล้ว ครอบงำวัฏฏะได้แล้ว ล่วงพ้นทุกข์ทั้งปวง ปรินิพพานล่วงไปแล้ว ด้วยใจใด ใจนั้นมีอยู่หรือหนอ พระพุทธเจ้าข้า ฯ

คือถามว่า เมื่อพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว จะยังมีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ อยู่อีกหรือเปล่า

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

ดูกรผัคคุณะ บุคคลเมื่อจะบัญญัติ พึงบัญญัติพระพุทธเจ้า ผู้ตัดตัณหาเครื่องให้เนิ่นช้าแล้ว ตัดทางได้แล้ว ครอบงำวัฏฏะได้แล้ว ล่วงพ้นทุกข์ทั้งปวง ปรินิพพานล่วงไปแล้ว ด้วยจักษุใด จักษุนั้นไม่มีเลย ฯลฯ บุคคลเมื่อจะบัญญัติ พึงบัญญัติพระพุทธเจ้า ผู้ตัดตัณหาเครื่องให้เนิ่นช้าแล้ว ตัดทางได้แล้ว ครอบงำวัฏฏะได้แล้ว ล่วงพ้นทุกข์ทั้งปวง ปรินิพพานล่วงไปแล้ว ด้วยใจใด ใจนั้นไม่มีเลย ฯ

ทั้งตา หู จมูก ลิ้น กาย หลังจากที่ปรินิพพานแล้ว ไม่มีอีกเลย เพราะฉะนั้นก็ไม่ใช่ว่า ความหมายของปรินิพพาน คือ ไปสู่สถานที่หนึ่งที่ใด แล้วก็มาเป็นประมุขของการรับทาน เมื่อมีบุคคลถวายทาน มิฉะนั้นก็จะไม่พ้นจากโลก ถ้ายังมีการเห็น ยังมีตา มีหู มีจมูก มีลิ้น มีกาย มีใจ ก็ยังต้องมีทุกข์ เพราะมีการเกิดขึ้นและดับไป ยังไม่สามารถที่จะพ้นทุกข์ได้ และถ้าไม่รู้สภาพธรรมที่กำลังปรากฏทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ  ไม่มีทางที่จะรู้แจ้งอริยสัจธรรมที่จะดับกิเลส ไม่ใช่ทำอย่างอื่น หรือไม่ใช่รู้อย่างอื่นเลย ต้องเป็นปกติในขณะนี้ สภาพธรรมเกิดขึ้นตามความเป็นจริง แล้วสติสามารถที่จะเกิดระลึกศึกษารู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน  เพราะเป็นนามธรรมหรือเป็นรูปธรรม