เผ็ด เป็นรสารมณ์ หรือ โผฏฐัพพารมณ์
ผู้ฟัง เผ็ด เป็นรสารมณ์ หรือโผฏฐัพพารมณ์
ท่านอาจารย์ เผ็ดแล้วรู้สึกอย่างไร หรือ ว่าเผ็ด
ผู้ฟัง ก็รสเผ็ด
ท่านอาจารย์ ถ้ารสเผ็ด ก็ตอบแล้วว่ารสเผ็ด
ผู้ฟัง ทีนี้มันก็ต้องสัมผัสกับชิวหาปสาทไม่ใช่กายปสาทใช่ไหม
ท่านอาจารย์ แต่ว่าเผ็ดแล้วรู้สึกแบบไหน
ผู้ฟัง เผ็ดแล้วมันก็ร้อนด้วย
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้นร้อนไม่ใช่เผ็ดแน่ๆ ก็แสดงให้เห็นว่าแต่ละทวารสืบต่อกันเร็วมาก ซึ่งถ้าไม่รู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ รู้เผ็ดก็เป็นเรา รู้ร้อนก็เป็นเรา เพราะฉะนั้น จะเห็นได้ว่า จะรู้จริงๆ ว่าไม่ใช่เรา ก็คือว่า เข้าใจขึ้น เข้าใจขึ้น ว่าไม่ต้องเรียกชื่อ เพราะว่าเวลานี้ทุกคนหาชื่อ เมื่อมีรสเกิดขึ้นมา ก็สงสัยว่า นี่อะไร ชื่ออะไร เรียกว่า เผ็ด แล้วยังสงสัยต่อไปอีกว่าเผ็ดนี่ทวารไหน แต่จริงๆ ถ้าเป็นสภาพธรรมที่ปรากฏ ปัญญาที่รู้ในขณะที่สติสัมปชัญญะกำลังมีลักษณะหนึ่งเป็นอารมณ์จะรู้เฉพาะลักษณะนั้น เช่นเผ็ดก็ปรากฏแต่เพียงเผ็ด ไม่ใช่ร้อน ต้องแยกกัน และขณะนั้นที่เผ็ดกำลังปรากฏ ปัญญาไม่ใช่ไปเรียกชื่อ แต่จะต้องรู้ว่าลักษณะนั้นเป็นสภาพธรรมอย่างหนึ่ง ซึ่งกว่าจะละคลาย และไปสู่สภาพธรรมอีกอย่างหนึ่งได้ ตัวตนก็แทรกเข้ามาแล้ว เพราะเหตุว่ายังรู้ไม่ทั่วในลักษณะของสภาพธรรมที่เกิดดับสืบต่อกัน เพราะฉะนั้นผู้นั้นก็เป็นผู้ที่รู้จริงๆ ว่า หนทางนี้เกิดแต่ยังน้อยมาก เพราะเหตุว่ายังไม่รู้ทั่วในลักษณะของสภาพธรรมจึงสงสัย แต่เมื่อสงสัยว่าทวารไหน นั่นคือความเป็นตัวตนแล้วใช่ไหม แล้วยังอยากจะรู้ ซึ่งถ้ามีคนบอกเหมือนพอใจว่าเราได้รู้ตามคำที่เขาบอก แต่ว่าจริงๆ แล้วถึงใครบอกก็ยังไม่ใช่ปัญญาของเราเอง เพราะฉะนั้นก็จะต้องเป็นปัญญาของเราเองที่สามารถที่จะรู้ว่า ขณะที่รู้ลักษณะของเผ็ดจริงๆ ขณะนั้นไม่มีเรา ไม่มีชื่อ แต่มีลักษณะของสภาพที่กำลังรู้เผ็ดที่กำลังปรากฏ
ที่มา ...