ผลของกรรมที่เป็นรูปธรรม


    ผู้ฟัง เมื่อพูดถึงอิฏฐารมณ์ และอนิฏฐารมณ์ ที่กล่าวมานี้คือผลของกรรม ซึ่งที่เรียนรู้มาแล้วว่า ผลของกรรมก็คือจิต คือนามธรรม แต่ยังไม่ได้กล่าวถึงผลของกรรมที่เป็นรูปธรรม ก็อยากจะให้กล่าวบ้างได้ หรือไม่

    ท่านอาจารย์ คุณจำนงค์ต้องการที่จะฟังเรื่องของรูปซึ่งเป็นผลของกรรมใช่ หรือไม่

    ผู้ฟัง คือ กัมมชรูป ๑๙ กลุ่ม หรือ ๑๘ รูป

    ท่านอาจารย์ ก็ดีที่เข้าใจว่าเวลาที่กรรมให้ผล ไม่ได้ให้ผลเฉพาะทำให้จิตซึ่งเป็นวิบากเกิด แต่ยังทำให้รูปเกิดด้วยตามผลของกรรมนั้นๆ จะเห็นได้ชัดเจนในขณะที่ปฏิสนธิจิตคือจิตขณะแรกเกิด กรรมทำให้จิต และเจตสิกซึ่งเป็นนามธรรมเกิดพร้อมกับรูป เพราะฉะนั้นตอนที่เกิดมา รูปที่อยู่ในครรภ์ที่ไม่ใช่โอปปาติกะ ไม่ใช่เกิดขึ้นผุดเป็นตัวครบทันที แต่ว่าจะเกิดในครรภ์ หรือจะเกิดในไข่ หรือว่าจะเกิดในที่เปียกชื้นแฉะ สกปรกอย่างไรก็ตามแต่ เมื่อเริ่มเกิดก็จะเล็กมาก เพราะว่ากำเนิดมีหลายอย่าง บางอย่างก็พร้อมทันทีเป็นตัว บางอย่างก็ค่อยๆ เจริญเติบโตขึ้น สำหรับมนุษย์เรา หรือว่าสัตว์บางประเภทก็จะเห็นได้ว่าขณะแรกที่เกิดมีจิตแน่นอนพร้อมกับเจตสิก ซึ่งเป็นวิบากเป็นผลของกรรมพร้อมกับรูปด้วย ไม่ใช่มีแต่จิต เจตสิกเท่านั้น เพราะฉะนั้นรูปที่เล็กมาก ค่อยๆ เจริญเติบโตขึ้นจากเล็กๆ ที่มองไม่เห็นจนกระทั่งมีตา มีหู มีจมูก มีลิ้น มีกาย กายก็ยังต่างกันตามกรรม เพราะเหตุว่าถ้าเป็นมนุษย์ปฏิสนธิจิตด้วยมหาวิบาก เป็นผลของกามาวจรกุศล หรือมหากุศลก็ทำให้เกิดเป็นมนุษย์ จะมีรูปร่างอย่างสัตว์ เหมือนตุ๊กแก เหมือนแมวก็ไม่ได้ แต่จะมีลักษณะซึ่งกรรมก็จะทำให้เกิดทุกอณุขณะของจิตจนกว่าจะเจริญเติบโตขึ้น แล้วก็เป็นลักษณะของคน ถ้าจะเป็นผลของกรรมที่ทำให้เป็นสัตว์เดรัจฉาน ทำให้เป็นแมว ในขณะที่ปฏิสนธิจิตเกิดขึ้นก็จะมีรูปที่ยังมองไม่เห็น แต่เมื่อมีรูปเกิดทุกอณุขณะของจิตซึ่งเป็นกัมมชรูปเจริญเติบโตขึ้นก็เป็นรูปของแมว ไม่ใช่รูปของช้าง ไม่ใช่รูปของลิง นี้ก็แสดงให้เห็นแล้วว่ากรรมที่ให้ผลทำให้ปฏิสนธิจิตเกิด ทำให้กัมมชรูปเกิดร่วมด้วย

    พระเนตรของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าต้องต่างกับบุคคลอื่นเพราะผลของกรรมที่ได้ทำ มหาปุริสลักษณะทั้งหมดที่ต่างจากบุคคลอื่น ก็ได้แสดงไว้ด้วยพระองค์เองว่าแต่ละลักษณะเป็นผลของกรรมอะไร

    เพราะฉะนั้น แต่ละคนก็จะเห็นได้ว่ากรรมไม่ได้เพียงทำให้ปฏิสนธิจิตเกิด และวิบากจิตต่อๆ มาเกิด ยังทำให้รูปเกิดด้วย จักขุปสาทของแต่ละคน บางคนก็สายตาดี บางคนก็ตาอาจเกือบจะบอด แต่ก็ยังมองเห็น อันนี้ก็เป็นเรื่องของกรรมทั้งหมด ก็เป็นเรื่องรูปซึ่งเกิดเพราะกรรมนั่นเองเป็นปัจจัย

    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 48


    หมายเลข 6424
    18 ม.ค. 2567