มโนสัญเจตนาหาร ได้แก่ เจตนาเจตสิก
มีท่านผู้ฟังสงสัยอะไรบ้างไหม ในเรื่องของอาหารปัจจัยที่ได้กล่าวถึงแล้วในคราวก่อน คือ ผัสสาหาร ถ้าไม่มี สำหรับวันนี้ก็ขอกล่าว มโนสัญเจตนาหารต่อไป ซึ่งเป็นเจตนาเจตสิก
สำหรับมโนสัญเจตนาหารนี้ ได้แก่ เจตนาเจตสิกซึ่งเกิดกับจิตทุกดวง โดยนัยของอาหารปัจจัย แต่ถ้าเป็นโดยนัยของปฏิจจสมุปบาท หมายความถึงกุศลเจตนาและอกุศลเจตนาที่เกิดกับกุศลจิตและอกุศลจิต ซึ่งเป็นสภาพที่นำมาซึ่งผล คือ การกระทำที่เป็นกุศลและเป็นอกุศลให้สำเร็จลงไป
จะเห็นได้ว่า การกระทำทุกอย่างทุกขณะจิตนี้เกิดขึ้นเพราะการขวนขวายของเจตนา ไม่ใช่เพราะสภาพธรรมอื่นเลย แต่เพราะสภาพของเจตนาเจตสิก ซึ่งเป็นสภาพที่ขวนขวาย กระทำกิจการงานนั้น ๆ และให้สภาพธรรมที่เกิดร่วมด้วย คือ สัมปยุตตธรรม เกิดขึ้นกระทำกิจของตน ๆ เพราะฉะนั้นในจิตดวงหนึ่งมีอาหารปัจจัย ซึ่งเป็นนามธรรม ๓ อย่าง ได้แก่ ผัสสเจตสิกเป็นผัสสาหาร เจตนาเจตสิกเป็นมโนสัญเจตนาหาร และจิตเป็นวิญญาณาหาร
ในจิตดวงเดียวซึ่งเป็นนามธรรม ซึ่งเกิดดับอย่างรวดเร็ว พระผู้มีพระภาคทรงแสดงอาหารปัจจัยไว้ ๓ อย่าง
เช่นเดียวกับในรูปกลุ่มหนึ่ง แม้ว่าจะเป็นรูปกลุ่มที่เล็กที่สุดก็ตาม ในรูปกลุ่มนั้น ต้องมีอาหารรูป คือ โอชะ รวมอยู่ด้วย ๑ รูป เพราะฉะนั้นในจิตดวงหนึ่ง ซึ่งมีเจตสิกหลายดวง แต่ว่าที่เป็นอาหารปัจจัยนั้นมี ๓