กัมมนิยาม - ไม่ว่าจะอยู่ในอากาศก็หนีไม่พ้นผลของกรรม

ข้อความในอัฏฐสาลินี  จิตตุปปาทกัณฑ์  มีข้อความที่พระผู้มีพระภาคตรัสว่า   ไม่ว่าในอากาศ   ไม่ว่าในกลางทะเล   ไม่ว่าจะเข้าไปสู่ในระหว่างภูเขา   ย่อมไม่มีภูมิประเทศที่สัตว์สถิตอยู่แล้ว   จะพึงพ้นไปจากบาปกรรมได้   แม้นี้ชื่อว่า  “กัมมนิยาม”   นั่นเอง   

สำหรับเรื่องที่กระทำให้พระผู้มีพระภาคตรัสพระคาถานี้คือ

ไม่ว่าในอากาศ   ไม่ว่าในกลางทะเล   ไม่ว่าจะเข้าไปสู่ระหว่างภูเขา  ย่อมไม่มีภูมิประเทศที่สัตว์สถิตอยู่แล้ว   จะพึงพ้นไปจากบาปกรรมได้

มีข้อความแสดงว่า  สำหรับ ไม่ว่าในอากาศ  คือ

ในกาลแห่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้า   ไฟไหม้บ้านใกล้ประตูเมืองสาวัตถุ   ต่อนั้นกระจุกหญ้าติดไฟขึ้นไปสวมคอกา   ซึ่งบินไปทางอากาศ  กานั้นร้องตกตายบนแผ่นดิน

ซึ่งเมื่อภิกษุได้กราบทูลเรื่องนี้แด่พระผู้มีพระภาคเจ้าในพระวิหารเชตวัน   พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

ข้อนี้มิใช่ผู้อื่นกระทำ   เป็นกรรมที่เขาเหล่านั้นแหละกระทำไว้  แล้วได้ทรงนำเอาอดีตนิทาน  คือ  เรื่องในครั้งก่อนมาตรัสแสดงว่า

กาเป็นคนในชาติก่อน  เมื่อไม่สามารถจะฝึกโคโกงตัวหนึ่งได้   ก็ผูก  ใช้คำว่า เขน็ดใบไม้แห้งสวมคอ  แล้วจุดไฟ  โคตายด้วยไฟนั้นแหละ  บัดนี้  กรรมนั้นไม่อาจจะปล่อยกานั้น  แม้ไปอยู่ทางอากาศ