อัพยกตธรรมเป็นปกตูปนิสสยปัจจัย
สำหรับปกตูปนิสสยปัจจัยยังมีข้อสงสัยอะไรอีกไหมคะ
บางท่านที่เพียบพร้อมด้วยความสุข ก็พร้อมที่จะศึกษาธรรม ก็เป็นปัจจัยให้กุศลกรรมเกิดขึ้น บางท่านที่เพียบพร้อมด้วยความสุข เป็นปัจจัยให้อกุศลธรรมเกิดขึ้น ก็เพลิดเพลินไปในความสุข เพราะฉะนั้นอัพยากตธรรมเป็นปัจจัยให้เกิดกุศลธรรมหรืออกุศลธรรมได้
บางท่านมีทุกขกายวิญญาณ ความเจ็บปวด ป่วยไข้ ไม่สบาย แต่เป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดกุศลก็ได้ เห็นว่าชีวิตจะหมดสิ้นลงเมื่อไร ไม่มีใครสามารถที่จะรู้ได้ ได้ยินในขณะนี้ดับไป โสตทวารวิถีจิตดับไปหมดแล้ว จุติจิตเกิดก็ได้
เพราะฉะนั้นชีวิตไม่มีนิมิต คือ เครื่องหมายที่จะรู้ได้ว่าจะดับสิ้นจากโลกนี้เมื่อไร
เพราะฉะนั้นแม้ว่าทุกขกายวิญญาณที่เกิดขึ้นในขณะนั้น ก็เป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดกุศลก็ได้
ในพระไตรปิฎกจะยกเรื่องของทุกขกายวิญญาณและสุขกายวิญญาณ สำหรับอัพยากตธรรมเป็นปัจจัยให้เกิดอัพยากตธรรม หรือเป็นปัจจัยให้เกิดกุศลธรรมและอกุศลธรรม
เพราะเหตุว่ากายเป็นสิ่งสำคัญซึ่งทุกท่านยึดถือและปรารถนาที่จะให้มีสุข มิฉะนั้นแล้วการทุจริตต่างๆก็จะไม่มี ถ้าไม่มีความรักกายที่จะให้กายนี้มีสุข แต่เพราะเหตุว่าต้องการความสุขกายทุกประการ เมื่อไม่ได้ในทางสุจริต ก็มีปัจจัยที่จะให้ทำเกิดทุจริตกรรมได้ เพราะเหตุว่าสุขกายวิญญาณเป็นปกตูปนิสสยปัจจัย คือ เป็นที่อาศัยที่มีกำลังที่จะทำให้เกิดทุจริตกรรมได้