กิเลสของตนเองเป็นมารหรือเปล่า

ถ . ขอเรียนถามอาจารย์ว่า

๑. แต่ก่อนมีแต่ผ้าบังสุกุล เดี๋ยวนี้มีผ้ามหาบังสุกุล ผ้าไตรบังสุกุล เพิ่มมา ได้อย่างไร

๒. ภิกษุเดี๋ยวนี้ขาดจากการอยู่ปริวาสกรรมกันมาก พุทธสมาคมจะปรับปรุงอย่างไรให้ดีขึ้น

๓. มารในงานแห่นาค จะห้ามมาร มารคืออะไร

สุ. สำหรับ ๒ ข้อแรก จะได้ความชัดเจนขึ้น ถ้ากราบเรียนถามพระคุณเจ้าผู้เป็นพระวินัยธร และสำหรับเรื่องมาร ภาษาไทยง่ายๆ คือ ผู้ที่ขัดขวางความเจริญ

กิเลสของตนเองเป็นมารหรือเปล่า เพราะคำว่า มาร มีหลายอย่าง นอกจากจะเป็นคนอื่นที่ขัดขวางความเจริญแล้ว แม้แต่กิเลสของตนเองก็เป็นกิเลสมาร [แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 1614]