ชีวิตหลังจากปฏิสนธิแล้วจะเป็นไปอย่างไร


        อ.วิชัย บุคคลที่จะอบรมได้ฌานจิตหรือบรรลุมรรคผล ประการหนึ่งคือต้อง ปฏิสนธิต้องประกอบด้วยปัญญา ก็น่าพิจารณาว่า ขณะปฏิสนธิหรือภวังค์ ไม่มีความรู้สึกตัว แล้วจะเป็นเหตุอย่างไรว่า เป็นคุณสมบัติอย่างหนึ่งที่บุคคลจะบรรลุหรือได้ฌานจะต้องปฏิสนธิด้วยปัญญา

        สุ. ฟังดูเหมือนจิตขณะเดียว ที่เป็นผลของกรรมหนึ่งที่ทำหน้าที่เกิดขึ้นเป็นขณะแรกสืบต่อจากจุติจิตของชาติก่อน เมื่อพ้นสภาพความเป็นบุคคลนั้นแล้ว แต่กิเลสยังมี กรรมยังมี เพราะฉะนั้นกรรมหนึ่งก็เป็นปัจจัยทำให้จิตที่เป็นวิบากของกรรมนั้นเกิดขึ้น ทำกิจสืบต่อ คือ ปฏิสนธิต่อจากจุติจิตของชาติก่อน แต่ปฏิสนธิจิตประมวลมาซึ่งกรรม และกิเลสทั้งหลายที่สมควรแก่การเกิดในภพนั้นชาตินั้น เพราะแต่ละคนทำกรรมมามากมาย ทั้งในชาตินี้ และในชาติก่อนๆ และกรรมที่ทำแล้วก็สะสมสืบต่อ ไม่ได้หายไปไหนเลย คิดถึงว่าจิตเกิดขึ้น ๑ ขณะแล้วก็ดับไปอย่างรวดเร็ว เป็นปัจจัยให้ขณะต่อไปเกิดขึ้น ความเป็นปัจจัยของจิตขณะก่อน ซึ่งทำให้จิตขณะต่อไปเกิด จิตขณะต่อไปต้องมีทุกสิ่งซึ่งจิตขณะก่อนเป็นปัจจัยทำให้เกิดขึ้น เพราะจิตนี้เกิดสืบต่อจากจิตขณะก่อน เพราะฉะนั้นแม้ปฏิสนธิจิตจะเป็นประเภทใดก็ตาม ประมวลมาซึ่งเหตุ และกรรมที่สมควรแก่ภพชาตินั้นๆ

        เพราะฉะนั้นถ้าเกิดเป็นมนุษย์ ทุกชีวิตต่างกันมาก ถ้าทราบเรื่องของกรรมซึ่งเป็นเหตุให้เกิดแต่ละคนในขณะนี้ สัตว์โลกเป็นที่ดูผลของกรรม ไม่ต้องไปหาที่ไหนเลย

        ในห้องนี้ พอที่จะเห็นผลของกรรมไหมคะ สัตว์โลกเป็นที่ดูผลของกรรม และกรรม เพราะว่าเกิดมาแล้วโดยผลของกรรมที่ต่างกันไป เป็นผู้หญิงก็มี ผู้ชายก็มี แล้วแต่รูปร่างหน้าตาทั้งหมดเป็นผลของกรรม แต่การกระทำ และความคิดซึ่งเป็นกุศลบ้าง อกุศลบ้าง ของแต่ละบุคคล ก็ยังเป็นที่ดูกรรม และผลของกรรมด้วย

        นี่ก็แสดงให้เห็นว่า แม้ว่าจะมีสภาพธรรมที่ไม่มีใครสามารถเปลี่ยนแปลงยับยั้งได้เลย แต่ต้องเป็นไปตามความเป็นจริง คือ เมื่อมีกรรมที่ได้กระทำแล้ว ก็จะทำให้มีวิบากจิตเกิดขึ้น แล้วแต่ว่าจะเป็นวิบากประเภทไหน

        ทุกคนเกิดมา ขณะนี้ที่นั่งอยู่ที่นี่ เป็นมนุษย์ เป็นผลของกุศลกรรม ที่เป็นไปกับรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ แต่ไม่มีใครบอกว่าเป็นผลของทาน บุคคลนี้ปฏิสนธิจิตเป็นผลของทาน หรือบุคคลนั้นเป็นผลของศีล หรือบุคคลนั้นเป็นผลของการเจริญอบรมภาวนา ก็ไม่มีใครสามารถจะรู้ได้เลย แต่ชีวิตหลังจากปฏิสนธิแล้วจะเป็นไปอย่างไร ก็ต้องเป็นไปตามการสะสม ซึ่งทำให้เห็นความต่างของกรรมต่อไป

        ถ้าเกิดเป็นรูปพรหม ก็จะไม่มีผลของกรรมที่จะตามไปให้ผลเหมือนอย่างในภูมิมนุษย์

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 253


    หมายเลข 11920
    23 ม.ค. 2567