จิตกำลังเกิดขึ้นทีละ ๑ ขณะ แต่ไม่รู้


        ถาม อยากเรียนถามท่านอาจารย์คำว่า “กำลังเห็น”

        สุ. ใครตอบไม่ได้ว่า ขณะนี้กำลังเห็น

        ผู้ถาม เพราะครั้งที่แล้ว ท่านอาจารย์ถามว่า “กำลังเห็น” “กำลังเห็นเดี๋ยวนี้” ดิฉันถามท่านอาจารย์ว่า “เห็นแล้ว” มันไม่มีคำว่า “กำลังเห็น” ก็จะถามท่านอาจารย์อย่างไม่เข้าใจว่า เข้าใจแบบนี้ว่า

        สุ. เห็นเมื่อวานนี้ ไม่ใช่เห็นเดี๋ยวนี้ และพรุ่งนี้จะเห็นไม่ใช่กำลังเห็นเดี๋ยวนี้ เดี๋ยวนี้ทำอะไรคะ

        ผู้ถาม เห็นท่านอาจารย์

        สุ. ก็กำลังเห็น

        ผู้ถาม เห็นแล้วค่ะ ไม่ใช่กำลังเห็น

        สุ. จิตเกิดดับเร็วมากค่ะ ถ้ากำลังเห็นแล้วจะบอกว่าไม่เห็นไม่ได้ กำลังได้ยิน จะบอกว่าไม่ได้ยินไม่ได้ ไปคิดว่า จิตกำลังเกิดดับอย่างรวดเร็ว ก็งง แต่ไม่ใช่เรื่องงง เรื่องค่อยๆ เข้าใจขณะนี้ มีสิ่งที่ปรากฏให้รู้ให้เข้าใจหรือเปล่า หรือเห็นไม่มี ได้ยินไม่มี คิดนึกไม่มี อะไรก็ไม่มี

        ผู้ถาม ไม่เข้าใจค่ะ ตามไม่ทัน

        สุ. ก่อนฟังธรรม ไม่สงสัยเลย ถามว่าเห็นไหม ก็บอกว่า เห็น พูดได้ทุกอย่าง แต่เมื่อฟังธรรม ทำไมถึงงงอะไร ไม่เข้าใจอะไร ก็ชีวิตธรรมดาปกติค่ะ แต่มีความรู้ว่า ขณะนี้เป็นสภาพที่กำลังรู้สิ่งที่ปรากฏทางตา สิ่งที่ปรากฏจึงกำลังปรากฏ ที่เราใช้คำว่า “เห็น”

        เมื่อวานนี้เห็นไหมคะ?

        ผู้ถาม ก็เห็นค่ะ

        สุ. พรุ่งนี้จะเห็นไหมคะ

        ผู้ถาม ก็ไม่แน่ค่ะ

        สุ. แต่ จะ ตายังไม่บอด เหตุปัจจัยเกิดขึ้นก็เห็นได้ และเดี๋ยวนี้ละค่ะ เป็นเมื่อวานนี้กับพรุ่งนี้หรือเปล่า หรือไม่ใช่

        ผู้ถาม ขณะนี้ก็เหมือนกับครั้งก่อน

        สุ. ขณะนี้กำลังเห็นหรือเปล่าคะ?

        ผู้ถาม ก็เห็นว่า เป็นท่านอาจารย์ แต่กำลังเห็น มีลักษณะเป็นสภาพรู้หรือรู้ตรงที่เห็นตรงนั้นหรือเปล่าคะ

        สุ. กำลังคิดหรือเปล่าคะ?

        ผู้ถาม คิดค่ะ

        สุ. กำลังคิด กำลังเห็นหรือเปล่า?

        ผู้ถาม เห็นก่อน แล้วก็คิด

        สุ. และคิดแล้วเห็นหรือเปล่า

        ผู้ถาม ใช่ค่ะ

        สุ. แล้วได้ยินด้วยหรือเปล่า

        ผู้ถาม แล้วได้ยินด้วย

        สุ. กำลังได้ยินด้วย กำลังเห็น กำลังคิด กำลังได้ยินหรือเปล่า? แต่ความจริงจิตกำลังเกิดขึ้นทีละ ๑ ขณะ นี่คือสิ่งที่ไม่รู้

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 247


    หมายเลข 11846
    10 ม.ค. 2567