สุ.     การสะสมมาที่บางคนไม่ได้คิดเป็นทุกข์มากมาย เขาสามารถจะเข้าใจ แล้วก็รู้ว่าจริงๆแล้ว ขณะเห็น ขณะได้ยินเหล่านี้เป็นผลของกรรม แต่หลังจากนั้นแล้วไม่ใช่ เป็นการสะสมของอกุศลบ้าง กุศลบ้างที่สะสมมาแล้วในอดีต ปรุงแต่งให้ในขณะนั้นเดี๋ยวเป็นกุศล เดี๋ยวเป็นอกุศล แล้วก็จะเห็นความต่างกันของขณะที่เป็นกุศล กับขณะที่เป็นอกุศล ขณะที่เป็นอกุศล เดือดร้อน มีอวิชชา อย่างที่เราศึกษา หรืออย่างที่เราได้ฟังเรื่องวิชชาสูตร ก็แสดงให้เห็นว่า ขณะใดก็ตามที่อกุศลเกิดขึ้น ขณะนั้นตรงกันข้ามกับขณะที่ปัญญาเกิด

        เราก็ค่อยๆเห็นตามความเป็นจริง ค่อยๆเข้าใจธรรมจากชีวิตจริง จากสภาพธรรมที่มีจริงในชีวิตประจำวัน เพราะแต่ละคนเลือกไม่ได้ แล้วแต่ว่ามีปัจจัยให้สภาพธรรมใดเกิด ก็เกิดแล้วก็หมดไป ก็เป็นสภาพธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยเท่านั้นเอง ไม่มีเราที่ยั่งยืนเลย  เป็นสภาพธรรมแต่ละขณะที่มีเหตุปัจจัยเกิดแล้วก็ดับไป