วิถีจิตที่ ๑ ถึง ๖

ปัญจทวาราวัชชนจิตเป็น วิถีจิตที่ ๑

จักขุวิญาณหรือโสตวิญญาณ หรือ ฆานวิญญาณ หรือ ชิวหาวิญญาณ หรือ กายวิญญาณ เป็น วิถีจิตที่ ๒

เมื่อจิตหนึ่งจิตใดในปัญจวิญญาณจิต ๕ ดวงนี้ดับไปแล้ว วิถีจิตที่ ๓ เป็น สัมปฏิจฉันนจิต เกิดขึ้น ทำสัมปฏิจฉันนกิจ คือ รับอารมณ์นั้นต่อจากปัญจวิญญาณ

เมื่อสัมปฏิจฉันนจิตดับไปแล้ว วิถีจิตที่ ๔ เป็น สันตีรณจิต เกิดขึ้นทำสันตีรณกิจ คือ พิจารณาอารมณ์นั้น ๑ ขณะแล้วดับไป

วิถีจิตที่ ๕ คือโวฏฐัพพนจิต (ได้แก่ มโนทวาราวัชชนจิตที่เกิดขึ้นทำโวฏฐัพพนกิจทางปัญจทวาร) เกิดขึ้นเป็นชวนปฏิปาทกะ ทำการกำหนด คือกระทำทางให้กุศลจิตฝ่ายโลกีย์ หรืออกุศลจิต หรือมหากิริยาจิตเกิดต่อ

เมื่อโวฏฐัพพนจิตดับไปแล้ว วิถีจิตที่ ๖ คือ กุศลจิตฝ่ายโลกีย์ หรืออกุศลจิต หรือมหากิริยาจิต ประเภทใดประเภทหนึ่ง เกิดขึ้นทำชวนกิจ ๗ ขณะ จึงสั่งสมสันดาน ตามข้อที่ว่า ในคำว่า “จิตตํ” นี้ กุศลจิตฝ่ายโลกีย์ อกุศลจิต และมหากิริยาจิต ชื่อว่า “จิต” เพราะสั่งสมสันดานของตนด้วยสามารถแห่งชวนวิถี

ดาวน์โหลดหนังสือ --> ปรมัตถธรรมสังเขป