ศึกษาพระไตรปิฎกสำหรับผู้เริ่มต้นจากศูนย์

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงแสดงสัจจธรรม คือ ความจริงที่มีอยู่ เมื่อเป็นความจริงก็ย่อมจะพิสูจน์ได้ทุกกาลสมัย สัจจธรรมเป็นความจริงที่จะไม่แปรเปลี่ยนไปตามกาลเวลา เมื่อสองพันห้าร้อยกว่าปีที่ทรงแสดงความจริงเป็นอย่างไร ก่อนหน้านั้นหรือว่าต่อไปในภายหน้าอีกนานแสนนาน ความจริงนี้ก็ไม่เปลี่ยน นี้คือความหมายของธรรม คือ สิ่งที่มีจริงทั้งหมด และผู้ที่ทรงแสดงสภาพธรรมได้ครบถ้วนโดยละเอียด ก็คือ พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งพระองค์ได้ทรงแสดงพระธรรมตลอด ๔๕ พรรษา แล้วก็มีการสืบต่อทอดต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน เป็น พระไตรปิฎก (คำสอน ๓ หมวดหมู่) คือ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก และ พระอภิธรรมปิฎก ซึ่งทั้งสามปิฎกนั้นมีคุณค่ามากมายมหาศาลหาอะไรเปรียบไม่ได้เลยถ้าได้ศึกษาด้วยความละเอียดรอบคอบจริงๆ

พระวินัยปิฎก ส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องของความประพฤติทางกาย ทางวาจา สำหรับเพศบรรพชิต บรรพชิต แตกต่างจากคฤหัสถ์มาก ไม่ใช่เพียงแค่เครื่องนุ่งห่มเท่านั้นที่แสดงถึงความเป็นบรรพชิต แต่ต้องเป็นใจที่สามารถสละ ละความติดข้องในการอยู่ครองเรือน ละทรัพย์สมบัติทุกอย่างทุกประการมุ่งสู่เพศบรรพชิตเพื่อที่จะอบรมเจริญปัญญาตามหนทางที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดง จนถึงสามารถรู้แจ้งอริยสัจจธรรมถึงความเป็นพระอริยบุคคลขั้นต่างๆ สูงสุด คือ ถึงความเป็นพระอรหันต์ แต่การอบรมเจริญปัญญาก็ไม่ได้จำกัดเฉพาะเพศบรรพชิตเท่านั้น คฤหัสถ์ผู้อยู่ครองเรือนก็สามารถอบรมเจริญปัญญาได้เช่นเดียวกัน สำคัญที่ปัญญา ซึ่งจะเห็นได้ว่า มีพระอริยบุคคลมากมายที่เป็นคฤหัสถ์โดยที่ไม่ได้ออกบวชเป็นบรรพชิต เช่น ท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี นางวิสาขามหาอุบาสิกา หมอชีวกโกมารภัจจ์ จิตตคฤหบดี เป็นต้น

พระสุตตันตปิฎก เป็นพระธรรมเทศนาที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ณ สถานที่ต่างๆ ทรงปรารภบุคคลต่างๆ ซึ่งทรงแสดงตามอัธยาศัยของผู้ฟังเป็นหลัก

พระอภิธรรมปิฎก ไม่มีชื่อของสัตว์ บุคคล แต่เป็นเรื่องของสภาพธรรมที่มีจริง

เพราะฉะนั้น ความต่างกันของ ๓ ปิฎก คือ พระวินัยปิฎก ส่วนใหญ่เป็นเรื่องของบรรพชิต พระสุตตันตปิฎก เป็นข้อความธรรมที่มีสัตว์ บุคคลต่างๆ เช่น พระเจ้าพิมพิสาร พระเจ้าปเสนทิโกศล ท่านพระอานนท์ ท่านพระสารีบุตร เป็นต้น แต่เมื่อถึงพระอภิธรรมปิฎก ก็เป็นเรื่องของสภาพธรรมที่มีจริงโดยไม่ต้องมีชื่อของสัตว์บุคคลใดๆ เลยทั้งสิ้น

พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงเป็นผู้มีพระคุณต่อสัตว์โลกเป็นอย่างยิ่ง ทรงเป็นผู้ประกอบด้วยพระบริสุทธิคุณ พระปัญญาคุณ และพระมหากรุณาคุณ ถ้าพุทธบริษัทไม่ศึกษาพระธรรมก็จะไม่ทราบถึงพระคุณเหล่านี้ของพระองค์ได้เลย

พระธรรม สืบทอดมาจนถึงยุคนี้สมัยนี้ และสำหรับประเทศไทย พระไตรปิฎก มีการแปลเป็นภาษาไทย ครบถ้วน สามารถศึกษาได้ทุกฉบับ ทุกสำนวน แต่ฉบับที่มีอรรถกถา กล่าวคือ ฉบับที่จัดพิมพ์โดยมูลนิธิมหามกุฏราชวิทยาลัย (ชุด ๙๑ เล่ม) จะเพิ่มพูนความเข้าใจที่ละเอียดลึกซึ้งยิ่งขึ้น เพราะมีคำอธิบาย จากแต่ละบทๆ ของพระพุทธพจน์ จะทำให้เข้าใจชัดเจนยิ่งขึ้น จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องอาศัยอรรถกถา ครับ

ไม่ว่าจะอ่านจากเล่มใดก็ประโยชน์ทั้งนั้น ขอเชิญอ่านพระไตรปิฎกบางส่วนตามหัวข้อด้านล่างนี้ครับ

พระอุปนันทศากยบุตรรับเงิน [โกสิยวรรค สิกขาบทที่ ๘]
มาตุโปสกชาดก ว่าด้วยเรื่องพญาช้างเลี้ยงมารดา (เริ่มเล่ม 60)
มิคโปตกชาดก คําพูดที่ทําให้หายเศร้าโศก
เรื่องพระจักขุปาลเถระ [๑]
เรื่องพระกาลเถระ [๑๓๔]
ภารสูตร ว่าด้วยขันธ์ ๕ เป็นภาระ
ฯลฯ

ขอเชิญศึกษาพระไตรปิฎกทุกเล่มได้ที่ลิงก์นี้ครับ

www.dhammahome.com/tipitaka/section/1

... ยินดีในกุศลของคุณวิราชิต และทุกๆ ท่านด้วยครับ ...