กิริยาจิต มีสติเกิดร่วมด้วยหรือเปล่าครับ

 
ภูวดิท
วันที่  22 มิ.ย. 2568
หมายเลข  50227
อ่าน  190

กิริยาจิต เป็นจิตที่ไม่ใช่กุศล ไม่ใช่อกุศล ไม่ใช่วิบาก ซึ่งกิริยาจิต ส่วนใหญ่เป็นจิตของพระอรหันต์ สติเป็นโสภณเจตสิกที่เกิดกับกุศลจิต ผมสงสัยว่า กิริยาจิตมีสติเกิดร่วมด้วยหรือเปล่า รบกวนท่านผู้รู้ช่วยอธิบายด้วยครับ อนุโมทนาครับ


  ความคิดเห็นที่ 1  
 
khampan.a
วันที่ 22 มิ.ย. 2568

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ก่อนอื่นก็ต้องเข้าใจก่อนว่า กิริยาจิต คืออะไร กิริยาจิต เป็นจิตที่สักว่ากระทำกิจ หมายถึง จิตที่ไม่ใช่กุศล ไม่ใช่อกุศล ไม่ใช่วิบากจิต ไม่ใช่จิตชาติที่เป็นเหตุ และไม่ใช่จิตชาติที่เป็นผล แต่เป็นกิริยาชาติ คือ เกิดขึ้นสักแต่ว่าทำกิจการงานให้สำเร็จเท่านั้น กิริยาจิตมี ๒๐ ดวง ผู้ที่ไม่ใช่พระอรหันต์มีกิริยาจิตเพียง ๒ ดวง ซึ่งเป็นอเหตุกกิริยาจิตเท่านั้น คือ ปัญจทวารวัชชนจิตทำกิจรำพึงถึงอารมณ์ทางปัญจทวาร และมโนทวารวัชชนจิตทำกิจรำพึงถึงอารมณ์ทางมโนทวาร หรือทำโวฏฐัพพนกิจทางปัญจทวาร ส่วนกิริยาจิตนอกนั้น ล้วนเป็นของพระอรหันต์ทั้งสิ้น

พระอรหันต์ มีกิริยาจิตได้ถึง ๒๐ ดวง (แล้วแต่ว่าจะได้รูปฌานและอรูปฌานหรือไม่) ดังนี้

ปัญจทวาราวัชชนจิต (เป็นอเหตุกจิต ไม่มีสติเกิดร่วมด้วย)
มโนทวาราวัชชนจิต (เป็นอเหตุกจิต ไม่มีสติเกิดร่วมด้วย)
มหากิริยาจิต ๘ (มีสติ เกิดร่วมด้วย)
รูปาวจรกิริยา ๕ (มีสติ เกิดร่วมด้วย)
อรูปาวจรกิริยา ๔ (มีสติ เกิดร่วมด้วย)
หสิตุปาทจิต (จิตแย้มยิ้มของพระอรหันต์ เป็นอเหตุกจิต ไม่มีสติเกิดร่วมด้วย)


... ยินดีในกุศลของคุณ ภูวดิท และทุกๆ ท่านด้วยครับ ...

 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
ภูวดิท
วันที่ 23 มิ.ย. 2568

กราบอนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
chatchai.k
วันที่ 23 มิ.ย. 2568

ยินดีในกุศลจิตครับ

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ