มาจากจิต

คำพูดใดที่ไม่สมควร และไม่เป็นประโยชน์ คำพูดนั้นคือ เพ้อเจ้อ ภาษาบาลีก็ใช้คำว่า "สัมผัปปลาปวาจา" เพราะเกิดจากอกุศลจิต และไม่ใช่คำที่สมควรที่จะเป็นประโยชน์ด้วย

ผู้ฟัง ท่านอาจารย์บรรยายว่า บางครั้งคนส่วนใหญ่ชอบพูดเรื่องไม่ดีของคนอื่น แม้ไม่ได้ถูกถาม แล้วก็ถ้าถูกถาม ก็จะพูดอย่างกว้างขวาง พูดมาก จะมีอีกสองนัยเกี่ยวกับว่าความดีของตัวเองที่ถูกถาม ถ้าเป็นสัตบุรุษก็จะไม่พูดมาก กลุ่มพวกนี้คือเป็นรายละเอียดของการพูดเพ้อเจ้อ ใช่หรือไม่

ท่านอาจารย์ ทั้งหมดก็คือมาจากจิต แล้วแต่ว่าจิตขณะนั้นเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล เพราะฉะนั้น ไม่ว่าเรื่องใดๆ ทั้งสิ้น ถ้าขณะนั้นเป็นเรื่องซึ่งไม่ใช่เกิดเพราะกุศลจิต ก็เป็นเรื่องอื่น แต่ว่าเรื่องอื่นก็ยังแบ่งได้อีกว่า เป็นเรื่องที่เป็นประโยชน์ที่สมควรไหม หรือเป็นเรื่องที่ไม่สมควร และไม่เป็นประโยชน์

คำพูดใดที่ไม่สมควร และไม่เป็นประโยชน์ คำพูดนั้นคือ เพ้อเจ้อ ภาษาบาลีก็ใช้คำว่า "สัมผัปปลาปวาจา" เพราะเกิดจากอกุศลจิต และไม่ใช่คำที่สมควรที่จะเป็นประโยชน์ด้วย

รับฟัง ... พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 913