พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค เล่ม ๔ ภาค ๑ - หน้าที่ 23
๙. ปฐมอุปปาทสูตร
ว่าด้วยความเกิดขึ้นแห่งอายตนะ
[๒๑] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ความเกิดขึ้น ความตั้งอยู่ ความ-
บังเกิด ความปรากฏแห่งจักษุ เป็นความเกิดขึ้นแห่งทุกข์ เป็นความตั้งอยู่
แห่งโรค เป็นความปรากฏแห่งชรา และมรณะ ฯลฯ ความเกิดขึ้น ความ-
ตั้งอยู่ ความบังเกิด ความปรากฏแห่งใจ เป็นความเกิดแห่งทุกข์ เป็นความ
ตั้งอยู่แห่งโรค เป็นความปรากฏแห่งชราและมรณะ ส่วนความดับ ความ-
สงบ ความไม่มีแห่งจักษุ เป็นความดับแห่งทุกข์ เป็นความสงบแห่งโรค
เป็นความไม่มีแห่งชราและมรณะ ฯลฯ ความดับ ความสงบ ความไม่มี
แห่งใจ เป็นความดับแห่งทุกข์ เป็นความสงบแห่งโรค เป็นความไม่มี
แห่งชราและมรณะ.
จบ ปฐมอุปปาทสูตรที่ ๙
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
ถ้าไม่มี ตา หู จมูก ก็คงไม่มีการเห็น การได้ยิน และก็ไม่มีตัวเราที่สมมติขึ้นมา
ก็ไม่ต้องทุกข์จากการเจ็บป่วย หรือทุกข์ใจจากการเห็น ...คิดนึก เป็นต้น แต่เพราะมี ตา หู...เป็นต้นก็ย่อมทุกข์ทั้งกายและใจและเพราะมีกิเลสนั่นเอง จึง
มี ตา หู....ใจเกิดขึ้นมา หนทางเดียว คือดับกิเลสและหนทางนั้นคือ เข้าใจ
ความจริงว่าขณะนี้เป็นธรรมไม่ใช่เรา ขออนุโมทนาครับ