มีเมื่อปรากฏ และแม้ไม่ปรากฏแต่ก็ต้องมี

อ.อรรณพ: แล้วเมื่อวาน พี่อรวรรณ ก็มาสนทนาว่า กราบเรียนถามท่านอาจารย์มาเมื่อเร็วๆ นี้ครับ ผมก็ไม่ได้ถามละเอียด แต่ว่าเอาประเด็นธรรมว่า สภาพธรรมทั้งหลายก็เกิดตามปัจจัย แม้ไม่ปรากฏ แต่ก็มี แล้วพี่อรวรรณก็ถ่ายทอดให้ฟังว่า ปกติท่านอาจารย์จะพูดทั้ง ๒ นัยยะ มีเมื่อปรากฏ แล้วก็ แม้ไม่ปรากฏแต่ก็ต้องมี แล้วพี่อรวรรณก็ถามท่านอาจารย์ ท่านอาจารย์ก็บอกว่า ขณะที่เห็นมีตาไหม? ขณะที่รู้สิ่งที่กระทบตา ก็มีตา แต่ตาก็ไม่ได้ปรากฏครับ

ก็กราบเท้าท่านอาจารย์เพิ่มเติมในความหมายทั้ง ๒ อย่างนี้ว่า แม้จักขุปสาทะ ต้องมี ถ้าไม่มีตาก็ไม่มีการที่จะรู้สิ่งที่กระทบตา แต่กระนั้น ตา แม้ต้องมีอยู่แน่ๆ แต่ก็ไม่ได้ปรากฏ เพราะฉะนั้น แม้ไม่ปรากฏ สภาพธรรมที่ไม่ปรากฏก็ต้องมี กับมีเมื่อปรากฏ จะเป็นประโยชน์อย่างไรในข้อความทั้งสองอย่างครับ กราบท่านอาจารย์ครับ จะได้เป็นประโยชน์กับท่านที่ได้สนทนาเมื่อคืนนี้ด้วยครับ

ท่านอาจารย์: สิ่งที่มี ปรากฏ แล้วดับไหม?

อ.อรรณพ: ดับครับ

ท่านอาจารย์: แล้วสิ่งที่มีแต่ไม่ปรากฏ ดับไหม?

อ.อรรณพ: ก็ต้องดับครับ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น ทุกอย่างเป็นอย่างนี้ ไม่ว่าจะปรากฏ หรือไม่ปรากฏ จะเลือกให้อะไรปรากฏไหม?

อ.อรรณพ: ไม่มีตัวตนอะไรที่จะไปเลือกได้ครับ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น สิ่งใดจะปรากฏ ไม่มีใครไปบังคับบัญชาให้ปรากฏใช่ไหม?

อ.อรรณพ: ใช่ครับ

ท่านอาจารย์: ถ้าไม่มีเหตุปัจจัยที่จะให้ปรากฏ จะปรากฏไหม?

อ.อรรณพ: ไม่มีเหตุปัจจัยให้ปรากฏ ก็ไม่ปรากฏ แม้สิ่งนั้นจะเกิดจากอะไรเป็นไปก็อย่างนั้นนะครับ

ท่านอาจารย์: เห็นเดี๋ยวนี้กำลังเห็นแน่นอน ไม่ปรากฏใช่ไหม?

อ.อรรณพ: เห็นเดี๋ยวนี้ไม่ได้ปรากฏตามความเป็นจริง

ท่านอาจารย์: เห็นเดี๋ยวนี้ไม่ได้ปรากฏใช่ไหม?

อ.อรรณพ: ใช่ครับ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น เห็นจะปรากฏเมื่อไหร่ บังคับได้ไหม?

อ.อรรณพ: ไม่ได้ครับ

ท่านอาจารย์: และถ้าเห็นไม่ปรากฏ จะหายสงสัยในเห็นไหม?

อ.อรรณพ: ไม่หายสงสัยครับ ก็จะสงสัยในสภาพธรรมที่ไม่ได้ปรากฏกับปัญญาครับ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น เมื่อสิ่งหนึ่งสิ่งใดปรากฏจะไปรู้สิ่งที่ไม่ปรากฏได้ไหม?

อ.อรรณพ: ไม่ได้ครับ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น แล้วแต่สิ่งใดปรากฏ ปัญญาเท่านั้นที่รู้

อ.อรรณพ: นี่คือความเป็นอนัตตาของสภาพธรรมอย่างหนึ่ง และนี่คือความเป็นเหตุปัจจัยของปัญญาตามลำดับว่า ปัญญาแค่ไหน แล้วปัญญาจะรู้เกิดขึ้นตามเหตุปัจจัยที่จะรู้สิ่งที่กำลังปรากฏ และสิ่งใดจะกำลังปรากฏก็โดยความเป็นอนัตตา อนัตตาของปัญญา ของสติ ครับ

ท่านอาจารย์ก็ตอบทั้ง ๒ ข้อ ว่า มีเมื่อปรากฏ และแม้ไม่ปรากฏ สภาพธรรมก็มีถ้ามีเหตุปัจจัยให้สภาพธรรมนั้นเกิดขึ้นครับ ก็เป็นประโยชน์และมีความลึกซึ้งในประเด็นต่างๆ ทั้งหมดเลย ซึ่งก็สอดคล้องเป็นไปในการที่จะบ่มความเข้าใจถูกในความจริงของสิ่งที่มีจริงที่กำลังปรากฏครับ

ขอเชิญคลิกฟังได้ที่..

มีเมื่อปรากฏ

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ด้วยความเคารพยิ่งค่ะ

กราบยินดีในกุศลจิตของ อ.อรรณพ ด้วยความเคารพค่ะ