เหตุไม่พอที่จะให้รู้ความจริงอย่างนั้น

ขณะนี้มีเห็น กำลังฟังเรื่องนี้ เข้าใจแค่ไหน สามารถรู้ลักษณะที่กำลังเห็นหรือเปล่า หรือว่าเห็นขณะนี้เกิดดับ ไม่มีใครรู้เลย กำลังเพียงฟังเรื่องของเห็น ซึ่งเป็นจิตประเภทหนึ่ง

จิตที่มากด้วยความคิด เพราะอะไร ขณะเห็น ไม่คิด กำลังเห็น คิดไม่ได้ ขณะที่ได้ยินก็ไม่คิด เพราะเหตุว่ากำลังมีเสียงปรากฏ คิดไม่ได้ แต่หลังจากเห็นแล้ว ได้ยินแล้ว ได้กลิ่นแล้ว ลิ้มรสแล้ว รู้สิ่งที่กระทบสัมผัสกายแล้ว คิดทั้งนั้น แล้วแต่ว่าขณะนั้นจะคิดเรื่องอะไร ตั้งแต่เช้ามาจนกระทั่งถึงเดี๋ยวนี้ มีเหตุพอที่จะรู้ประจักษ์แจ้งความจริงของสิ่งที่กำลังเป็นอย่างนี้ ในขณะนี้หรือยัง ถ้าไม่มี ก็ฟังต่อไป เพื่อจะได้เข้าใจขึ้น

ไม่ใช่เราที่สามารถรู้ความจริงของสภาพธรรม แต่ต้องเป็นปัญญา คือ ความเห็นที่ถูกต้อง ความเข้าใจที่ถูกต้องในสิ่งที่มีจริงๆ ที่กำลังปรากฏ ถ้ายังเข้าใจไม่ได้ แล้วจะไปพยายาม แล้วไม่รู้สักทีหนึ่ง ก็คิดไปเรื่อยๆ แต่ว่าเหตุไม่พอที่จะให้รู้ความจริงอย่างนั้น ... พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 350

รับฟัง ... การศึกษาทำให้คลายการยึดถือ