ฟังเพียงเท่านี้ ไม่พอ
ผู้ที่จะรู้ความเป็นปัจจัยทันทีที่ได้ฟัง รู้ได้ หรือไม่ ไม่ได้ ธรรมต้องเป็นไปตามลำดับ โดยพระไตรปิฎกที่ได้ทรงแสดงเรื่องของปัจจัยไว้เป็นคัมภีร์สุดท้ายของพระอภิธรรมปิฎก เท่านี้พอ หรือไม่ ถ้าฟังเพียงเท่านี้ ก็ไม่พอ
แต่สามารถจะรู้ได้ ถ้ายังไม่สามารถจะรู้จริงได้ แต่ต้องทราบว่าสิ่งที่เกิด เช่น เสียงเกิด เราก็ไม่รู้ ใช่ไหม สิ่งที่กำลังปรากฏทางตาในขณะนี้ ผู้ที่ตรัสรู้ทรงแสดงว่าเกิดแล้ว ดับทันที แต่เราเห็นตลอด ถ้าขณะนั้นไม่ได้ฟังพระธรรม จะไม่มีความรู้เลยว่าขณะนี้สิ่งที่กำลังปรากฏทางตา เกิดขึ้นปรากฏ และดับ และก็เกิดขึ้นปรากฏสืบต่อ เร็วมาก เหมือนไม่ดับเลย นี้คือการฟัง จากผู้ที่ไม่รู้ แล้วก็ค่อยๆ รู้ว่า ความจริงเป็นอย่างนี้ และกว่าจะถึงความจริงอย่างนี้ก็ต้องอาศัยการอบรมเจริญปัญญาอีกมาก แต่ให้ทราบว่าสิ่งใดก็ตามที่เกิด ขอให้พิจารณา รับฟัง และก็พิจารณาว่า สิ่งใดก็ตามปรากฏเพราะเกิดขึ้น และที่เกิดเพราะมีปัจจัยปรุงแต่ง ไม่ว่าจะเป็นนามธรรม หรือรูปธรรม