สัตว์ที่กลับมาเกิดในมนุษย์มีส่วนน้อย

อังคุตตรนิกาย ข้อ ๒๐๕

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

ดูกร ภิกษุทั้งหลาย สัตว์ที่เกิดบนบกมีเป็นส่วนน้อย สัตว์ที่เกิดในน้ำมากกว่าโดยแท้ สัตว์ที่กลับมาเกิดในมนุษย์มีส่วนน้อย สัตว์ที่กลับมาเกิดในกำเนิดอื่นจากมนุษย์มากกว่าโดยแท้

เป็นมนุษย์ และเจริญอกุศลกรรมมาก หรือว่ากุศลกรรมมาก ในวันหนึ่งๆ อกุศลจิตเกิดมาก หรือว่ากุศลจิตเกิดมาก

สัตว์ที่เกิดในมัชฌิมชนบทมีเป็นส่วนน้อย สัตว์ที่เกิดในปัจจันตชนบทในพวกชาวมิลักขะที่โง่เขลามากกว่าโดยแท้

คนโง่หรือคนฉลาดมากกว่ากัน พวกที่อยู่ในกลุ่มของความเจริญกับพวกที่อยู่นอกจากถิ่นของความเจริญออกไป ที่ไหนจะมากกว่ากัน โดยเฉพาะผู้ที่มีปัญญากับผู้ที่เยาว์ปัญญา อ่อนปัญญา ปัญญาน้อย ผู้ที่โง่เขลา พวกไหนจะมีมากกว่ากัน

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

สัตว์ที่มีปัญญา ไม่โง่เง่า ไม่เงอะงะ สามารถที่จะรู้อรรถแห่งคำเป็นสุภาษิตและคำเป็นทุภาษิตได้มีเป็นส่วนน้อย

สัตว์ที่เขลา โง่เง่า เงอะงะ ไม่สามารถที่จะรู้อรรถแห่งคำเป็นสุภาษิต และคำเป็นทุภาษิตได้มากกว่าโดยแท้

สัตว์ที่ประกอบด้วยปัญญาจักษุอย่างประเสริฐมีเป็นส่วนน้อย สัตว์ที่ตกอยู่ในอวิชชาหลงใหลมากกว่าโดยแท้

ท่านที่เริ่มสนใจในธรรม เปรียบเทียบกับมิตรสหายเพื่อนฝูงจำนวนมากที่ยังไม่เริ่มสนใจในธรรม มากหรือน้อยกว่ากัน ... แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 230