นาวาสูตร ... วันเสาร์ที่ ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๖
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺสพุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ
ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิสงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ•••..... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย .....•••
... สนทนาธรรมที่ ...
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)
พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ
วันเสาร์ที่ ๓๐ มีนาคม ๒๕๕๖ เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. คือ
นาวาสูตร
(ว่าด้วยอุปมาเหมือนเรือข้ามฝั่ง)
...จาก...
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖ หน้า ๒๖๐
(ภาพแสดงบรรยากาศการสนทนาธรรมที่มูลนิธิฯ ในวันมาฆบูชา
วันจันทร์ที่ ๒๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๖)
...นำสนทนาโดย...
ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ และ คณะวิทยากร
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖ หน้า ๒๖๐
นาวาสูตร
(ว่าด้วยอุปมาเหมือนเรือข้ามฝั่ง)
พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า
[๓๒๕] ก็บุรุษ พึงรู้แจ้งธรรมจาก
บุคคลใด พึงบูชาบุคคลนั้น เหมือนเทวดา
บูชาพระอินทร์ฉะนั้น บุคคลนั้นเป็นพหูสูต
ผู้อัน อันเตวาสิกนั้น บูชาแล้ว ย่อมชี้แจงธรรมให้แจ่มแจ้ง
บุรุษผู้มีปัญญา ไม่ประมาท คบบุคคล
ผู้เป็นพหูสูตเช่นนั้น กระทำธรรมนั้น
ให้มีประโยชน์ใคร่ครวญแล้ว ปฏิบัติธรรม
สมควรแก่ธรรม ย่อมเป็นผู้รู้แจ่มแจ้ง
แสดงธรรมแก่ผู้อื่น และเป็นผู้ละเอียด
อันเตวาสิก ซ่องเสพอาจารย์ผู้ประ-
กอบด้วยธรรมน้อย เป็นคนเขลา ผู้ยังไม่
บรรลุประโยชน์ และริษยา ไม่ยังธรรมให้
แจ่มแจ้งในศาสนานี้ ยังข้ามความ
สงสัย ไม่ได้ ย่อมเข้าถึงความตาย
บุคคล ไม่ยังธรรมให้แจ่มแจ้งแล้ว
ไม่ใคร่ครวญเนื้อความในสำนักแห่งบุคคล
ผู้เป็นพหูสูตทั้งหลาย ไม่รู้ด้วยตนเอง ยัง
ข้ามความสงสัยไม่ได้ จะสามารถให้ผู้อื่น
เพ่งพินิจได้อย่างไร
เหมือนคนข้ามแม่น้ำที่มีน้ำมาก มี
กระแสไหลเชี่ยว ถูกน้ำพัดลอยไปตามกระ
แสน้ำ จะสามารถช่วยให้ผู้อื่นข้ามได้อย่างไร
ฉะนั้น
ผู้ใดขึ้นสู่เรือที่มั่นคง มีพายและถ่อ
พร้อมมูล ผู้นั้นรู้อุบายในเรือนั้น เป็นผู้
มีความฉลาด พึงช่วยผู้อื่นแม้จำนวนมาก
ในเรือนั้น ให้ข้ามได้ แม้ฉันใด
ผู้ใดไปด้วยมรรคญาณทั้ง ๔ อบรม
ตนแล้ว เป็นพหูสูต ไม่มีความหวั่นไหว
เป็นธรรมดา ผู้นั้นแลรู้ชัดอยู่ พึงยังผู้อื่นผู้ตั้ง
ใจสดับและสมบูรณ์ด้วยธรรมอันเป็นอุปนิสัย
ให้เพ่งพินิจได้ ฉันนั้น
เพราะเหตุนั้นแล บุคคล ควรคบ-
สัปบุรุษผู้มีปัญญา ผู้เป็นพหูสูต บุคคลผู้คบ
บุคคลเช่นนั้น รู้ชัดเนื้อความแล้ว ปฏิบัติอยู่
รู้แจ้งธรรมแล้ว พึงได้ความสุข.
จบนาวาสูตรที่ ๘ .
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ข้อความโดยสรุป
นาวาสูตร (ว่าด้วยอุปมาเหมือนเรือข้ามฝั่ง)
[ก่อนจะถึงข้อความที่ปรากฏในพระสูตร]
เหตุเกิดของพระสูตรนี้ กล่าวถึงท่านพระสารีบุตรเถระ ว่า เป็นผู้ที่มีความเคารพ
นอบน้อมสักการะในพระอัสสชิ ซึ่งเป็นอาจารย์ของตน เพราะท่านได้รู้แจ้งอริยสัจจ
ธรรมถึงความเป็นพระโสดาบันจากการแสดงของท่านพระอัสสชิ เมื่ออยู่ที่อยู่เดียว
กันก็จะปรนนิบัติท่านพระอัสสชิ พอท่านพระอัสสชิ ไปยังที่อื่น ท่านพระสารีบุตร ก็จะ
หันหน้าไปทางทิศที่พระอัสสชิอยู่แล้ว ทำการเคารพนอบน้อมสักการะ ภิกษุทั้งหลาย
เห็นความเป็นไปดังนั้น กล่าวกันว่า ท่านพระสารีบุตร เป็นถึงพระอัครสาวก แต่ก็ยัง
ไหว้ทิศ เห็นจะยังไม่สามารถตัดความเห็นของพวกพราหมณ์ได้
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงสดับเสียงของภิกษุเหล่านั้นด้วยทิพพโสตธาตุ ตรัส
เรียกภิกษุเหล่านั้น มา แล้วตรัสถามเรื่องที่ภิกษุเหล่านั้นสนทนากัน เมื่อภิกษุเหล่า
นั้นกราบทูลความเป็นไปดังกล่าว พระองค์จึงได้ตรัสว่า พระสารีบุตร ไม่ได้นอบ
น้อมทิศ แต่ เธอได้รู้พระธรรมคำสอนเพราะอาศัยผู้ใด เธอจึงได้ไหว้นมัสการ
นอบน้อมผู้นั้น ซึ่งเป็นอาจารย์ของตน พระสารีบุตร เป็นผู้บูชาอาจารย์
ต่อจากนั้น พระองค์จึงได้ทรงแสดงพระสูตรนี้ แก่ภิกษุทั้งหลายผู้ประชุมกันแล้ว
ในที่นั้น (ตามข้อความที่ปรากฏในพระคาถาทั้งหมด) .
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ
ปัญญาจะรู้ลักษณะของสภาพธรรม ต้องฟังเป็นพหูสูต
ชาติที่ได้เกื้อกูลกันในพระธรรม
อยากได้ยิน คำกล่าวของท่านพระอัสสชิต่อท่านพระสารีบุตรเมื่อก่อนตรัสรู้
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
