ชีวิตที่มีประโยชน์

วันอาทิตย์ที่ผ่านมา ไปฟังธรรมที่มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา มีผู้ฟังมาถามปัญหาหลายท่าน มีท่านหนึ่งถามแล้วท่านอาจารย์ก็ถามกลับ เพื่อให้คิดพิจารณาก่อนตอบ แต่ท่านผู้นั้นก็ยังถามคำถามเดิมของท่านซ้ำไปซ้ำมา จนท่านอาจารย์กล่าวว่าการที่ท่านมาบรรยายธรรมที่นี่จะเป็นเวลา ๑๕ นาที ครึ่งวัน หรือเต็มวันก็ตาม ไม่ใช่ให้ท่านผู้ฟังเชื่อตามแล้วจำ แต่เพื่อให้เข้าใจพระธรรมที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้และทรงแสดงไว้ดีแล้ว ถ้าท่านอาจารย์ทราบว่า มีผู้เข้าใจพระธรรมที่ท่านบรรยายบ้าง ท่านก็จะปีติอย่างยิ่งที่มีชีวิตอยู่เพื่อทำประโยชน์

สำหรับผู้ฟังธรรมอย่างเรา ก็ควรตั้งจิตไว้ชอบในการฟัง คือ ไม่คิดเรื่องอื่น นอกจากเรื่องที่กำลังฟัง แล้วพิจารณาถึงลักษณะของสิ่งที่กำลังปรากฏ เพื่อจะได้เข้าใจตามที่ท่านอาจารย์บรรยาย ชีวิตจะได้มีประโยชน์อย่างยิ่งเช่นกัน ท่านอาจารย์เคยกล่าวไว้ว่าขณะที่มีค่าที่สุดในชีวิต คือ ขณะที่เข้าใจพระธรรม เพราะความเข้าใจนั้นจะติดตามสะสมเพิ่มพูนมากขึ้นในขณะต่อๆ ไปที่มีโอกาสได้ฟัง ได้พิจารณา ได้ไตร่ตรองอีก และในวันนั้นก็ได้ประโยคเด็ดที่ควรเก็บไว้ในใจ (ถ้าเป็นสำนวนคุณคำปั่น ก็ต้อง “ประโยคที่ควรเก็บไว้ในหทัย”) คือ

ทั้งวันมีแต่สิ่งที่เพียงปรากฏเท่านั้น

ใช่ค่ะ ตั้งแต่เช้ามาก็แสวงหาสิ่งที่เพียงปรากฏเพียงชั่วขณะสั้นๆ เท่านั้น เพียงแวบเดียวแล้วก็หมดไป ไม่กลับมาเกิดซ้ำอีกด้วย ทิ้งไว้แต่ความติดข้องต้องการอยากให้เกิดซ้ำอีก หรือความไม่พอใจที่ไม่เป็นไปตามความปรารถนา อย่างเช้าวันนั้นก็พากันไปหาของรับประทานที่เขาลือว่าอร่อย (ก๋วยจั๊บตรอกจันทน์) เมื่ออร่อยจริง ก็คิดว่าเมื่อไรจะได้ไปรับประทานอีก ถ้าไม่อร่อยก็คงจะขุ่นใจคนที่พาไป ทั้งวันก็เป็นอย่างนี้ และทุกๆ วันตลอดชาติ ตลอดหลายชาติที่ผ่านมาด้วย เพราะเพิ่งเคยได้ยินประโยคนี้ (ท่านอาจารย์อาจจะพูดหลายครั้งแล้ว แต่เพิ่งเข้าใจเป็นครั้งแรกในสังสารวัฏฏ์ก็ได้)

กราบเท้าขอบพระคุณท่านอาจารย์ที่นำพระธรรมของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าอันรู้ตามได้ยาก เพราะลึกซึ้ง มาอธิบายซ้ำไปซ้ำมาให้ฟัง กว่าจะมีผู้ฟังเข้าใจสักครั้งหนึ่งก็แสนยาก แล้วกว่าจะประจักษ์แจ้งตามนั้นยิ่งยากกว่า แต่ไม่ท้อถอยค่ะ จะฟังต่อไปเพราะรู้ว่า หนทางนี้เป็นหนทางถูกและตรงที่สุดแล้ว