อัปปมัญญาเจตสิกเกิดกับมหากุศล และมหากิริยาจิต

โสภณเจตสิก ๒๕ ดวง เกิดกับโสภณจิตดังนี้ ...

อัปปมัญญาเจตสิก ๒ ดวง ไม่เกิดพร้อมกัน อัปปมัญญาดวงหนึ่งดวงใดย่อมเกิดในขณะที่จิต มีสัตว์ บุคคล (ที่เป็นทุกข์หรือเป็นสุข) เป็นอารมณ์เท่านั้น อัปปมัญญาเจตสิกไม่เกิดกับมหาวิบากจิตโดยนัยเดียวกับวิรตีเจตสิก แต่อัปปมัญญาเจตสิกดวงหนึ่งดวงใดเกิดกับมหากุศลจิตและมหากิริยาจิตได้เมื่อมีสัตว์ที่เป็นทุกข์หรือเป็นสุขเป็นอารมณ์ และในการเจริญพรหมวิหารภาวนา คือ เมตตาภาวนา ได้แก่ อโทสเจตสิก กรุณาภาวนาได้แก่กรุณาเจตสิก มุทิตาภาวนาได้แก่มุทิตาเจตสิก อุเบกขาภาวนาได้แก่ตัตตรมัชฌัตตตาเจตสิก

เมื่ออบรมเจริญสมถภาวนาซึ่งเป็นพรหมวิหารนั้น มหากุศลที่ประกอบด้วยเมตตาหรือกรุณา หรือมุทิตาย่อมเจริญเพิ่มขึ้น จนเป็นความสงบที่มีกำลังมั่นคง เป็นอุปจารสมาธิ (สมาธิใกล้ต่อการแนบแน่นในอารมณ์) และอัปปนาสมาธิ (แนบแน่นในอารมณ์) ซึ่งเป็นฌานจิตขั้นที่ ๑ และเมื่ออบรมเจริญต่อไปก็บรรลุถึงฌานจิตขั้นที่ ๒ ขั้นที่ ๓ ขั้นที่ ๔

ดาวน์โหลดหนังสือ --> ปรมัตถธรรมสังเขป