จิตทุกดวงมีหน้าที่สะสมหรือไม่


    ผู้ฟัง อยากจะเรียนถามท่านอาจารย์ว่าจิตทุกดวงมีหน้าที่สะสมด้วย

    ท่านอาจารย์ สืบทอด สะสมคือกุศลจิต และอกุศลจิต กิริยาจิต ฝ่ายโลกียะทั้งหมดที่เป็น ชวนะ แต่ละวาระที่เกิดขึ้นดับไปแล้วก็สะสมสืบต่อในจิตขณะต่อๆ ไป

    ผู้ฟัง ขณะนั้นก็คือภวังคจิตมีหน้าที่สืบต่อเท่านั้น สืบต่อสิ่งที่สะสม เพราะฉะนั้น จิตดวงอื่นสืบต่อด้วยหรือเปล่า

    ท่านอาจารย์ ทั้งหมด ทุกขณะเพราะจิตเกิดขึ้นทีละหนึ่งขณะ

    ผู้ฟัง เพราะฉะนั้นจิตทุกประเภทก็คือมีหน้าที่สะสม

    ท่านอาจารย์ มีการสะสมสืบต่อ

    ผู้ฟัง แต่ที่สะสมมีเฉพาะกุศลจิต และอกุศลจิต

    ท่านอาจารย์ ที่จะสะสมสืบต่อ

    ผู้ฟัง เท่านั้น อย่างนั้นจิตก็คงจะใหญ่โตมาก

    ท่านอาจารย์ ถ้าเป็นรูปไม่มีที่จะเก็บ ไม่รู้ว่าจะวัดขนาดไหน แต่ถ้าเป็นนามธรรม คิดถึง สภาพที่เป็นนามธรรมล้วนๆ คือไม่มีรูปใดเจือปนเลยทั้งสิ้น แต่เป็นธาตุชนิดหนึ่งซึ่งเมื่อ เกิดขึ้นแล้วสามารถที่จะรู้สิ่งหนึ่งสิ่งใดที่กำลังปรากฏให้รู้ และก็ขณะนั้นจะมีอะไรบ้าง เช่นปฏิสนธิจิตของแต่ละคนที่ต่างกันตามการสะสมสืบต่อ ทำให้เป็นบุคคลที่มีอัธยาศัย ต่างๆ กันเมื่อถึงวาระที่จะมีการเห็นการได้ยิน สิ่งที่สะสมมาก็จะเกิดขึ้น เห็นสิ่งที่น่าพอ ใจ โลภะก็เกิด เห็นสิ่งที่ไม่น่าพอใจ โทสะก็เกิด แต่ถ้ากำลังเป็นภวังค์อยู่ ขณะนั้นก็ไม่มี การรู้อารมณ์ใดๆ ทางหนึ่งทางใดเลย แต่จิตต้องมีอารมณ์ แต่ไม่ใช่อารมณ์โดยอาศัยตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 113


    หมายเลข 7883
    22 ม.ค. 2567