รูปหรือสีที่ปรากฏทางตาต่างจากขณะคิดว่าสีเขียว

ส.   นิมนต์เจ้าค่ะ

พระ   อาตมาฟังธรรมของโยมมานาน คำว่า “รูป” หรือสี สิ่งทั้งหมดที่ปรากฏทางตา เรียกว่า สี แต่ขณะที่สิ่งที่ปรากฏทางตาสีเขียว นาม สภาพที่ปรากฏทางตา เรียกว่าสี แต่ที่ว่าสีเขียว นามธรรมเห็นดับ อาตมาพิจารณาจะถูกต้องเปล่า เช่น สิ่งที่ปรากฏทางตาดับไปจึงจะรู้ว่า สีเขียว จิตถึงคิดว่าเป็นสีเขียว

ส.   ทางมโนทวารวิถีอาศัยสัญญา ความจำเกิดขึ้นนึกถึงสีนั้นเจ้าค่ะ

พระ   คือว่าสภาพทั้งหมดในโลกนี้เรียกว่า สิ่งที่ปรากฏ ที่เรียกว่าสี คือสมมติขึ้น สัญญาจำว่าสี แต่เป็นสภาพจริงทั้งหมด สิ่งที่ปรากฏได้ทางตาเรียกว่ารูป จะสีเขียว สีแดงเกี่ยวกับการนึกคิด สัญญาทางใจ อย่างนี้ถูกไหมครับ

ส.   ถูกเจ้าค่ะ เพราะฉะนั้นสิ่งที่ปรากฏทางตาจริงๆ และจักขุวิญญาณที่เพียงเห็น อย่าลืมค่ะ เพียงเห็น จักขุวิญญาณไม่รู้อะไรเลย จักขุวิญญาณเท่านั้นไม่รู้ว่ากำลังเห็นอะไร เพราะเหตุว่าจักขุวิญญาณทำกิจเห็น เพียงเห็นเท่านั้นเอง แต่การที่จะรู้ว่า สิ่งที่เห็นเป็นอะไร ไม่ใช่จักขุทวารวิถี แต่ต้องเป็นมโนทวารวิถีหลังจากจักขุทวารวิถีดับไปแล้ว

เพราะฉะนั้นการที่จะฟังธรรมโดยละเอียดมีประโยชน์เกื้อกูลแก่การรู้แจ้งลักษณะของสภาพธรรม โดยไม่คลาดเคลื่อน