ถ้าจะอบรมเจริญสติปัฏฐาน ควรจะระลึกรู้เวทนาอะไร
ผู้ฟัง ถ้าจะอบรมเจริญสติปัฏฐานทางตา ควรจะระลึกที่เวทนาใดเพราะว่ามีหลายๆ เวทนา
อ.ธิดารัตน์ ถ้ากล่าวถึงสติระลึกรู้สภาพธรรมขณะที่เป็นเวทนาไม่ได้คำนึงถึงเลยว่าจะเป็นเวทนาทางใด และก็อย่างไร แต่ในขณะนั้นมีลักษณะของเวทนาใดปรากฏ แล้วระลึกรู้ลักษณะของเวทนานั้นตามความเป็นจริงว่าเป็นนามธรรม
ท่านอาจารย์ ขอถามคุณเรืองชัยเพื่อให้คิด ที่คุณเรืองชัยกล่าวว่ามีเวทนาหลายเวทนา แล้วจะระลึกรู้เวทนาอะไร นั้น ลองคิดว่า ถ้าเป็นผู้ที่รู้ว่าสติเป็นอนัตตา สติเกิดเมื่อไหร่เรารู้ได้ หรือไม่ เช่น ขณะต่อไปจะรู้ไม่ได้เลยว่าสติสัมปชัญญะสติปัฏฐานจะเกิด หรือไม่เกิด เพราะรู้ไม่ได้ แต่ว่าสติเมื่อมีปัจจัยก็เกิด เพราะฉะนั้น คำถามที่ว่าเวทนามีหลายเวทนา แล้วจะระลึกรู้เวทนาอะไร ลองคิดไตร่ตรองถึงคำพูดประโยคนี้ก่อน แล้วก็จะตอบเองได้
ผู้ฟัง สิ่งที่ปรากฏทางตามีสภาพธรรม ๒ อย่างคือรูปธรรม..
ท่านอาจารย์ เวลานี้เรากำลังกล่าวเรื่องเวทนา ความรู้สึกนี่มีแน่นอนไม่เคยขาดไปเลย และสติสัมปชัญญะก็ไม่รู้ว่าจะเกิดขึ้นเมื่อไหร่ ขณะนั้นจะเป็นเวทนาอะไรก็ไม่รู้ด้วยใช่ หรือไม่ เราจะไปรู้ล่วงหน้าต่อไปว่าเวลานี้เวทนาจะเกิด แล้วต่อไปสติสัมปชัญญะจะระลึกรู้ลักษณะของเวทนา ก็เป็นไปไม่ได้ เพราะแม้แต่เวทนาอะไรจะเกิดก็ไม่รู้ สติสัมปชัญญะจะเกิด หรือไม่ ก็ไม่รู้ด้วย เพราะฉะนั้นจริงๆ แล้วเรื่องของการศึกษาธรรมเป็นเรื่องละเอียด บางทีเราก็เผลอ แล้วก็อยากจะเป็นทฤษฎีต่างๆ จักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ จักขุวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ เป็นเวทนาอะไร แต่ถ้าเราเข้าใจว่า ขณะนี้มีเวทนา แต่สติสัมปชัญญะเกิด หรือไม่ ไม่ทราบ ถ้าสติสัมปชัญญะไม่เกิดจะไม่รู้ลักษณะของเวทนานั้นเป็นอย่างไร แต่ถ้าสติสัมปชัญญะเกิดไม่ใช่เพราะเราคิดว่าสติสัมปชัญญะจะเกิด แต่เมื่อมีเหตุปัจจัยจึงเกิด ไม่มีเหตุปัจจัยก็ไม่เกิด แล้วเวทนาก็เกิดดับไปตลอดเวลาสลับกันไปเรื่อยๆ สลับกันไปเรื่อยๆ ทุกเวทนา แล้วแต่ว่าขณะต่อไปเวทนาอะไรจะเกิด และขณะต่อไปสติสัมปชัญญะจะเกิด หรือไม่ เพราะฉะนั้นคำถามนี้ทบทวนอีกสักนิด แล้วก็จะตอบได้
ที่มา ...