ภูมิ ๒ ความหมาย
อ.อรรณพ ภูมิในที่นี้ หมายถึง ระดับของจิต ภูมิมี ๒ ความหมาย ความหมายแรก หมายถึง ที่เกิด เช่น ในมนุษย์ภูมิ ก็คือความเป็นมนุษย์ หรือว่าในพรหมโลก ก็คือพรหมภูมิ ซึ่งเป็นที่เกิดอย่างหนึ่ง แต่ที่กำลังกล่าวในขณะนี้ คือ "ระดับของจิต" (ภูมิในที่นี้ หมายถึง ระดับของจิต) เพราะฉะนั้นกามาวจรจิตก็เป็นไปในรูป เสียง กลิ่น รส ไม่ว่าจะหลับ หรือตื่น เป็นวิถีจิตต่างๆ เมื่อจิตเกิดขึ้นแล้วก็ทำกิจต่างๆ ตามที่เราได้กล่าวถึงกิจของจิต แต่ก็เป็นไปเพียงระดับที่เกี่ยวเนื่องกับรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ เพราะคงยังไม่มีใครมีความสงบของจิตถึงระดับที่จะเป็นฌาณจิตขั้นต่างๆ หรือจิตนั้นมีพระนิพพานเป็นอารมณ์ ซึ่งต้องเป็นจิตที่จิตที่พ้นจากรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ และพ้นจากจิตในระดับที่เป็นรูปาวจรจิต หรือ อรูปาวจรจิต ซึ่งมีอารมณ์ของฌาณจิตนั้นๆ หากเป็นโลกุตตระจิตนั้นมีพระนิพพานเป็นอารมณ์จึงพ้นจากโลกก็คือโลกียธรรมทั้งหลายซึ่งก็ยังไม่เกิดกับเรา จึงไม่ต้องกล่าวถึงโลกุตตรจิต รูปาวจรจิต อรูปาวจรจิต ซึ่งยังไม่ได้เกิดกับเรา เพราะฉะนั้นจิตในชีวิตประจำวันไม่ว่าจะหลับ หรือตื่น ก็เป็นกามาวจรจิต
ที่มา ...