ปัญญาเท่านั้นที่ตัดสินสภาพธรรม

ถ้าไม่รู้ลักษณะของสภาพธรรม เราก็คงจะตัดสินไม่ได้ว่า ขณะนั้นเป็นกุศลหรือ อกุศล เคยทนเจ็บไหมคะ ขณะนั้นเป็นกุศลหรือเปล่าคะที่ทนได้ ต้องเป็นผู้ที่ตรงจริงๆเพราะฉะนั้นภาษาไทยก็เป็นสิ่งที่เราเข้าใจความหมาย แต่ว่าปรมัตถธรรมเป็นสภาพธรรมที่เป็นอย่างไรก็เป็นอย่างนั้น เพียงแต่ว่าเราสามารถที่จะรู้ลักษณะสภาพธรรมในขณะนั้นได้ตรงจริงๆหรือเปล่าว่า ขณะนั้นเป็นกุศลหรืออกุศล แต่สภาพธรรมใดที่เป็นกุศลก็เป็นกุศล  สภาพธรรมใดที่เป็นอกุศลก็เป็นอกุศล แต่ต้องรู้ด้วยปัญญา

เพราะฉะนั้นปัญญาขณะใดที่เกิดก็จะมีความเที่ยงตรงรู้แจ้งจริงๆในลักษณะสภาพธรรมในขณะนั้น คงไม่ต้องมานั่งถาม มันเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล ซึ่งขณะนั้นก็ไม่รู้ในลักษณะสภาพธรรมซึ่งเกิดแล้วก็ดับเร็วมาก

เพราะฉะนั้นก็ต้องเข้าใจจริงๆ ว่าเรื่องของสภาพธรรมที่เป็นปรมัตถธรรมเปลี่ยนแปลงไม่ได้ แต่เรื่องของภาษาอาจจะใช้สับสนได้