ศึกษาธรรมเพื่อเข้าใจและเพื่อละ

การศึกษาทั้งหมดต้องมาจากผู้รู้ ถูกต้องไหมคะ ถ้าไม่มีผู้รู้แล้วก็จะให้การศึกษาไม่ได้เลย พระพุทธศาสนาก็เช่นเดียวกัน ก็จะต้องมีผู้ศึกษาและเข้าใจธรรม ตามวัดท่านก็มีการศึกษาปริยัติธรรมเท่าที่ทราบนะคะ  แต่ว่าก็ต้องเป็นเรื่องที่ตรงกับจุดประสงค์ เพราะว่าถ้าจุดประสงค์เพื่อต้องการได้รับประกาศนียบัตร หรืออะไรเป็นเครื่องยืนยันการศึกษา อันนั้นก็ไม่มีในครั้งพุทธกาล เพราะว่าเป็นเรื่องละ เรื่องขัดเกลาจริงๆ แต่ถ้าศึกษาเพื่อที่จะรู้เพื่อที่จะเข้าใจ ส่วนตัวของเราก็ไปศึกษาที่มีการศึกษาปริยัติธรรม เรื่องจิต เรื่องเจตสิกได้ แต่ส่วนใหญ่ก็จะเน้นไปในเรื่องของจำนวน แต่ว่าข้อความต่างๆ ที่มีในพระไตรปิฎกก็ยกขึ้นมากล่าว  แต่ผู้ฟังต้องพิจารณาและสอบเหตุผลให้เกิดความเข้าใจของตัวเองด้วย จริงๆแล้วเรื่องประเพณีต่างๆ ก็เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนา แต่ต้องดูว่า มีความเข้าใจถูกต้องในสิ่งนั้นหรือเปล่า ถ้าไม่มีก็ไม่ต้องทำ  

ขอยกตัวอย่างจริง คือ การสวดศพที่เป็นพระอภิธรรม คนฟังไม่เข้าใจ ใช่ไหมคะ แต่ก็คงยังมีการสวดอยู่ แต่ข้อสำคัญที่สุดก็คือว่า พยายามที่จะรู้ว่าเป็นคำสอนซึ่งเรา วันหนึ่งเมื่อได้ศึกษาแล้วก็สามารถที่จะเข้าใจได้ เหมือนกับเป็นเครื่องเตือนว่าอย่าทิ้งอย่าลืมคัมภีร์ที่สำคัญมาก  คือ พระอภิธรรม แต่ถ้าไม่มีความเข้าใจก็เป็นอย่างที่ทุกงานศพที่เราเห็น  บางคนก็มีสนทนาธรรมด้วย  นอกจากการสวด เพราะการสวดก็พระที่ท่านมารับไทยธรรมที่อุทิศส่วนกุศลให้ผู้ตายเป็นผู้สวด