ควบคุมได้ ก็ไม่ใช่อนัตตา

มีท่านผู้ฟังเขียนความเห็นมา ๓ ข้อ และคำถาม ๔ ข้อ

ข้อ ๓. การเจริญอานาปานสติในชีวิตประจำวัน เป็นผลดีต่อการเจริญ สติปัฏฐาน ๔ เป็นอย่างมาก เพราะไม่ขัดกัน สามารถทำได้พร้อมกันในอารมณ์ อันเดียวกัน มีวิธีการ คือ ใช้การสังเกตลมหายใจเข้าออก ลมหายใจที่หยาบที่ละเอียด การกลั้นลมหายใจ การถอนหายใจ และอื่นๆ การเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ จะมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงลมหายใจด้วย แต่การเปลี่ยนแปลงของลมหายใจสังเกต ได้ง่ายกว่า และเมื่อควบคุมลมหายใจได้ ก็ควบคุมอารมณ์ได้

สุ. เมื่อมีการควบคุมได้ ก็ไม่ใช่อนัตตา นี่คือความต่างกัน เพราะฉะนั้น ที่ท่านคิดว่า เป็นผลต่อการเจริญสติปัฏฐาน แต่ความจริง ไม่เป็นผล เพราะว่า เป็นการจงใจ เจาะจงที่จะรู้เพียงอารมณ์เดียว ไม่เป็นอนัตตาโดยที่ว่า กำลังเห็นนี้ สติระลึกได้ไหม ถ้ายังไม่ได้ เมื่อไรจะรู้ว่าไม่ใช่เราที่เห็น และสิ่งที่ปรากฏก็ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล เป็นแต่เพียงสภาพธรรมที่ปรากฏเมื่อกระทบกับจักขุปสาทเท่านั้นเอง และเมื่อไรจะถ่ายถอนความเป็นสัตว์ เป็นบุคคลออกจากสิ่งที่ปรากฏทางตาได้ ถ้าเพียงแต่รู้ที่ลมหายใจ [แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 1610]