เกิดเป็นมนุษย์มีประโยชน์มาก
ถ้าท่านจะพิจารณาชีวิตในวันหนึ่งๆ และเทียบเคียงกำเนิดของมนุษย์ กำเนิดของสัตว์ดิรัจฉาน จะเห็นได้ว่า การเกิดเป็นมนุษย์นั้นเป็นสิ่งที่มีประโยชน์มาก ในเรื่องที่สามารถจะเจริญกุศลให้ยิ่งขึ้นได้ ถ้าเป็นการเกิดเป็นดิรัจฉาน ซึ่งท่านก็มองเห็นอยู่ ว่า เป็นผลของอกุศลกรรม ไม่สามารถที่จะเจริญยิ่งขึ้นในพระธรรมวินัย แม้ว่าจะไม่ต้องทรมานอย่างสาหัสเหมือนอย่างในนรก
เพราะฉะนั้น ถ้าท่านเป็นมนุษย์ที่มีความทุกข์ยากลำบาก ก็อย่ามีความท้อถอยหรือว่าอย่าสิ้นหวัง เพราะเหตุว่าถ้าจุติจิตทำให้ท่านสิ้นสุดความเป็นมนุษย์ในโลกนี้แล้ว และท่านยังไม่เป็นพระอริยบุคคล ท่านก็ไม่สามารถจะทราบได้ว่า อกุศลกรรมที่ได้กระทำแล้วแม้ในชาตินี้และในชาติก่อนๆ นั้น จะทำให้ปฏิสนธิในนรก หรือในกำเนิดสัตว์ดิรัจฉาน
มีท่านผู้ฟังท่านหนึ่ง ท่านมีความรู้สึกว่า การที่ได้เกิดเป็นมนุษย์แล้ว จะกลับไปเกิดเป็นสัตว์ดิรัจฉานอีกได้หรือ เพราะท่านอาจจะเคยได้ยินได้ฟังว่า มนุษย์นั้นวิวัฒนาการมาจากสัตว์ดิรัจฉาน เพราะฉะนั้น ก็มีความสงสัยว่า เมื่อเกิดเป็นมนุษย์แล้ว ยังจะกลับไปเกิดเป็นสัตว์ดิรัจฉานได้อีกหรือ
ท่านผู้นั้นเห็นความต่างกันเพียงรูปร่างกาย ที่ทำให้ท่านกำหนดว่า สิ่งที่ท่านเห็นปรากฏนั้นเป็นสัตว์ประเภทใด รูปร่างกายอย่างนี้เป็นมนุษย์ แต่ว่าโดยสภาพปรมัตถธรรมแล้ว สัตว์ดิรัจฉานที่มีจักขุปสาทก็เห็น มนุษย์ที่มีจักขุปสาทก็เห็น เป็นนาม เป็นรูป แต่ว่ากรรมตบแต่งทำให้รูปร่างกายนั้นวิจิตรต่างกันออกไป แต่ว่าโดยสภาพที่เป็นสัตว์ เป็นมนุษย์ เป็นบุคคลแล้ว สัตว์ดิรัจฉานก็เป็นนามธรรมและรูปธรรม มนุษย์ก็เป็นนามธรรมและรูปธรรม เทพ เทวดาก็เป็นนามธรรมและรูปธรรม รูปพรหมก็เป็นนามธรรมและรูปธรรม อรูปพรหมก็เป็นนามธรรม
เพราะฉะนั้น ถ้ารู้ในลักษณะสภาพของนามธรรมและรูปธรรมแล้ว จะเห็นว่า สิ่งที่เคยยึดถือว่าเป็นสัตว์ เป็นบุคคลนั้น ก็คือ นามธรรมและรูปธรรมที่วิจิตรต่างๆ กัน ตามความวิจิตรของการสะสมของนามธรรม