พระโสดาบันในเพศของคฤหัสถ์
ถ . ที่นางวิสาขาซึ่งเป็นพระโสดาบันบุคคลแล้วนั้น ยังยินดีในการเสพเมถุนอยู่ อย่างนี้จะเรียกว่า พระนางเจริญสติอะไร
สุ . วิสาขามหาอุบาสิกา เป็นพระโสดาบันในเพศของคฤหัสถ์ ไม่ล่วงศีล ๕ เลย ตามขั้นของคุณธรรม แต่ยังมีความต้องการในรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ แต่ว่ายิ่งเป็นผู้ที่มีปกติเจริญสติปัฏฐานมากเท่าไร ก็จะละความพอใจในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในโผฏฐัพพะอย่างหยาบได้ นี่เป็นคุณธรรมของพระสกทาคามีบุคคล และเมื่อผู้นั้นเป็นพระอริยบุคคลขั้นพระสกทาคามี และอบรมเจริญสติปัฏฐานต่อไป จนปัญญารู้แจ้งอริยสัจธรรม บรรลุคุณธรรมเป็นพระอนาคามีบุคคล ผู้นั้นก็ดับความยินดีในรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ เป็นผู้ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการครองเรือนอีกเลย เป็นพระอนาคามีบุคคล ท่านยังอยู่ในบ้าน ยังไม่ต้องละอาคารบ้านเรือนไปบวชเป็นบรรพชิต สำหรับผู้ที่เป็นพระอนาคามีบุคคล
ต่อเมื่อใดท่านเจริญอบรมสติปัฏฐาน จนกระทั่งปัญญารู้แจ้งในอริยสัจธรรม บรรลุคุณธรรมเป็นพระอรหันต์แล้ว วิสัยของผู้ที่ไม่มีอนุสัยกิเลสเลย ย่อมไม่ใช่วิสัยของผู้ที่จะปะปนอยู่กับเรื่องของการครองเรือนอีกต่อไป ท่านก็ละการเป็นผู้ครองเรือนในเพศของคฤหัสถ์โดยเด็ดขาดเป็นสมุจเฉท โดยคุณธรรมที่เกิดขึ้น ไม่ใช่ว่าเป็นครั้งๆ คราวๆ กลับไปกลับมาด้วยการที่ไม่รู้จริง
ตามที่เคยกล่าวถึง ใน นขสิขสูตร พระผู้มีพระภาคทรงอุปมาฝุ่นเล็กน้อยที่ทรงช้อนขึ้นไว้ที่ปลายเล็บ กับมหาปฐพี สำหรับผู้ที่เกิดเป็นมนุษย์ อุปมาเหมือนฝุ่นเล็กน้อยที่ทรงช้อนขึ้นไว้ที่ปลายเล็บ ส่วนผู้ที่ไปเกิดในกำเนิดอื่นนอกจากมนุษย์นั้น เทียบกันก็เหมือนกับมหาปฐพี ทรงโอวาทให้เป็นผู้ที่ไม่หลงลืมสติ
พระธรรมเทศนาทั้งหมด เพื่อเกื้อกูลให้สติระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ ที่เกิดขึ้นแล้วดับไปอย่างรวดเร็วทุกๆ ขณะ แม้ในขณะนี้ เพราะถ้าสติไม่ระลึกรู้ลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้ ก็เป็นการหลงลืมสติ และเมื่อหลงลืมสติ ก็สะสมกิเลสไว้มาก การขัด การละก็ยากขึ้น โอกาสที่จะเป็นปัจจัยให้กระทำทุจริตกรรมที่จะไปสู่กำเนิดอื่นก็มีมากขึ้น แต่ว่าผู้ที่เห็นคุณของ พระธรรม และเห็นประโยชน์ของการเกิดเป็นมนุษย์ ก็ไม่ละเว้นโอกาสที่จะศึกษาและปฏิบัติธรรม อย่างมหาอำมาตย์ ชื่อนันทกะ พระผู้มีพระภาคก็ได้ทรงแสดงคุณธรรมของพระอริยสาวกให้ท่านฟัง แม้ว่าท่านจะเป็นมหาอำมาตย์ของเจ้าลิจฉวี แสดงให้เห็นว่า ไม่ว่าบุคคลนั้นจะประกอบกิจการงานอย่างใดก็ตาม ก็ควรเป็นผู้ที่มีปกติเจริญสติปัฏฐาน