เวลาคัน สงบสติไม่ได้ บาปไหม

ถ . เวลาคัน สงบสติไม่ได้ บาปไหม

สุ . ห้ามคันก็ไม่ได้ ห้ามโลภะก็ไม่ได้ ห้ามโทสะก็ไม่ได้ ห้ามโมหะก็ไม่ได้ แต่สามารถรู้ลักษณะของสิ่งนั้นตามความเป็นจริง ขณะใดที่รู้ลักษณะของสิ่งนั้นตามความเป็นจริงเป็นกุศล

ที่มา ... แนวทางเจริญวิปัสสนา 41

ในพระไตรปิฎกใช้คำว่า เป็นผู้มีปกติมีสติ แต่ว่าผู้เจริญสติปัฏฐานไปทำ นั่งก็ฝืนไว้นานๆ คันก็ไม่เกา หรืออะไรอย่างนี้ ไม่ใช่เป็นตัวท่านจริงๆ แต่เป็นการทำตลอดเวลา แล้วท่านไม่ทราบว่าที่ท่านทำอย่างนั้นเพราะต้องการอะไร ถ้าไม่ต้องการ จะไปฝืนไว้อย่างนั้นได้ไหม

สุ. ท่านผู้ฟังกล่าวว่า ถ้ามดกัดหรือคัน ระงับไว้แล้วไม่เกา เข้าใจว่าเป็นบุญ แต่ความเข้าใจใดจะผิดหรือจะถูกนั้นต้องเทียบเคียงกับพระธรรมวินัย

ท่านผู้ฟังท่านนี้ถามว่า เวลาที่เกิดอาการคัน สติก็ตกอีก เพราะว่าไปอยู่ที่คันคือ ใช้คำว่า “สติตก” ตลอดเวลา ไม่อยู่ที่ลมหายใจที่ต้องการ แล้วพอรู้สึกตัวว่าสติตกก็ยกสติเข้าสู่ลมหายใจอีก แล้วท่านก็ถามว่า ขณะนั้นเป็นฌานหรือเปล่า คำตอบก็คือว่า ไม่ใช่ฌาน ไม่ใช่ฌานจิต เพราะการเจริญสมาธิต้องอาศัยปัญญา ถ้าไม่มีปัญญาที่รู้และเข้าใจวิธีการเจริญสมาธิให้ถึงขั้นอุปจารสมาธิ อัปปนาสมาธิ อุปจารสมาธิก็ไม่เกิด อัปปนาสมาธิก็ไม่เกิด

ที่มา ... แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 42