คิดนึก - เข้าใจธรรม


        ผู้ฟัง อย่างจิตที่รู้แข็ง จากการฟังเรารู้ว่า เป็นธรรมชนิดหนึ่ง ยังไม่ใช่สติปัฏฐานแน่นอน กับขณะที่เราฟังแล้วเราเข้าใจว่า สภาพที่แข็งไม่ใช่เรา แต่เป็นเรื่องราวที่เราคิด ขณะนั้นเป็นลักษณะสภาพธรรมที่เราคิดเรื่องราว ขณะนั้นเป็นสภาพธรรมที่มีอัตตสัญญานั่นเอง ใช่ไหมคะ

        สุ. จะเจาะจงรู้อัตตสัญญา หรือว่าจะค่อยๆ เข้าใจลักษณะของสภาพธรรมจนกระทั่งสภาพธรรมปรากฏแต่ละลักษณะจริงๆ เพราะว่าขณะนี้สืบต่อกันเร็ว เหมือนด้ายที่ยุ่งนุงนังเป็นก้อนกลม เอาแป้งเปียกทาไว้อีกต่างหาก กว่าจะค่อยๆ แยกออกไปเป็นแต่ละเส้นๆ ก็ยาก เพราะฉะนั้นขณะนี้สภาพธรรมกำลังเป็นอย่างนั้น ค่อยๆ เข้าใจตรงที่ได้ฟัง ก่อนที่เราจะไปคิดเรื่องราวมากมาย พิสูจน์สิ่งที่กำลังได้ยินได้ฟังว่า เป็นจริงอย่างนั้น หรือเปล่า

        ถ้าถามคุณธนกรว่า ขณะนี้แข็งปรากฏไหม

        ผู้ฟัง ปรากฏค่ะ

        สุ. ปรากฏ เพราะอะไรจึงปรากฏ ทำไมแข็งปรากฏได้

        ผู้ฟัง กระทบสัมผัสทางกาย

        สุ. เพราะแข็งกระทบกายปสาท นี่โดยตำรา ถ้าไม่มีรูปนี้ แข็งจะปรากฏไม่ได้เลย แต่ต้องมีจิตที่เป็นธาตุรู้เกิดขึ้นรู้แข็ง เพราะฉะนั้นขณะที่แข็งปรากฏ มีจิตที่รู้แข็ง และสงสัยอะไรคะ ยังไม่ได้ประจักษ์ลักษณะของธาตุซึ่งมองไม่เห็นเลย แต่มี เพราะกำลังรู้แข็ง

        นี่คือการค่อยๆ เข้าใจความเป็นจริงว่า ไม่ใช่เรา ค่อยๆ เข้าใจ แต่ไม่ใช่ไปนั่งเลือกว่า และตอนนี้มีทิฏฐิเจตสิกเกิดร่วมด้วยไหม และตอนนั้นไม่มี หรือเปล่า นั่นเป็นเรื่องคิดนึก ไม่ใช่เรื่องเข้าใจธรรม เพราะว่าจริงๆ แล้ว จิตเกิดดับเร็วมาก ทั้งวันมีความพอใจในสิ่งที่ปรากฏ โดยไม่มีความเห็นผิดเกิดร่วมด้วยส่วนใหญ่ อาหารอร่อย ชอบรสนี้ กำลังรับประทานอร่อยมาก รสอร่อย รับประทานด้วยความเพลิดเพลินพอใจ ขณะนั้นมีความเห็นใดๆ หรือเปล่า หรือว่ามีความพอใจในรสนั้น

        ผู้ฟัง มีความพอใจในรสนั้น

        สุ. ค่ะ ต่างกับขณะที่มีความเห็นผิด

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 284


    หมายเลข 12158
    27 ม.ค. 2567