ฟังเรื่องหรือกำลังตามรู้ลักษณะ


        ผู้ฟัง อย่างเวลาเราฟัง ก็จะมีสติขั้นฟังแล้วรู้เรื่องราว ทีนี้ไม่แน่ใจว่า พอเป็นอย่างนี้ จะเป็นว่าเรามีบัญญัติไปปิดบังลักษณะสภาพความเป็นจริงของธรรมหรือเปล่า

        สุ. เรื่องคิดนี่คิดได้มากมายหลายเรื่อง แต่จะรู้ความต่างกันของขณะที่หลงลืมสติกับขณะที่สติสัมปชัญญะเกิด นี่เป็นขั้นต้นที่สติจะเริ่มเจริญ เพราะเหตุว่าเป็นสติที่เจริญ เพราะเหตุปัจจัยมีที่จะเกิดบ่อยขึ้น

        ผู้ฟัง ไม่ทราบว่าตัวเองผิดหรือเปล่า เวลาฟัง สติขั้นฟังให้เข้าใจมี แต่เราไม่ได้พิจารณาธรรมตาม และจะพิจารณาก็ต่อเมื่อไม่ได้ฟัง ถ้าฟังสติก็จะอยู่กับฟังเรื่องราวที่เราฟัง

        สุ. เพราะฉะนั้นรู้ขณะที่หลงลืมสติกับขณะที่สติเกิด ขณะไหนก็ได้ ขณะที่กำลังฟังก็ได้ ไม่ฟังก็ได้ เมื่อไรก็ได้ ถ้าเข้าใจขณะที่สติสัมปชัญญะเกิดว่าต่างกับขณะที่หลงลืมสติ นี่เป็นปัญญาของเราเองจากการฟัง ที่ใครก็เปลี่ยนแปลง และชักจูงให้ไปสู่หนทางที่ผิดไม่ได้ เพราะว่ามีปัจจัยที่สติสัมปชัญญะเกิดเมื่อไร ก็เป็นการพิสูจน์ว่า การฟัง ฟังด้วยความเข้าใจ ด้วยความเป็นอนัตตา ไม่ใช่ด้วยการคิดว่า ฟังมาตั้งนาน แต่สติสัมปชัญญะไม่เกิด คิดได้ แต่กำลังคิดอย่างนั้นสติสัมปชัญญะก็ไม่ได้เกิด ตราบใดที่ยังไม่รู้ว่า ขณะไหนหลงลืมสติ กับขณะที่สติเกิด ต่างกัน เพราะขณะที่สติเกิด จึงปรากฏความต่างว่า ก่อนนั้นหลงลืมสติทั้งหมด

        ผู้ฟัง เมื่อกี้ฟังท่านอาจารย์ก็ไม่แน่ใจว่า เป็นประเภทฟังผิดอย่างไรคะ

        ผู้ฟัง ท่านอาจารย์บอกว่า ถ้าเริ่มต้นฟังก็ผิดแล้ว

        สุ. ฟังว่าขณะนี้เป็นธรรม ไม่ต้องไปหาที่ไหนเลย จะไปหาธรรม หรือจะไปฟังให้เข้าใจธรรมที่กำลังปรากฏ เพราะทุกขณะเป็นธรรม และกำลังปรากฏทางหนึ่งทางใดใน ๖ ทาง ก็ฟังให้เข้าใจความจริงของธรรมที่กำลังปรากฏ

        ผู้ฟัง เพราะฉะนั้นถ้าเราฟังให้เข้าใจ แล้วไม่ต้องหาวิธี แล้วรู้ว่าหลงลืมสติหรือสติเกิด

        สุ. สติเกิดเมื่อไร ก็รู้ว่าเพราะการฟังเข้าใจ

        ผู้ฟัง เพราะไม่แน่ใจว่า เราฟังผิดหรือเปล่า

        สุ. การฟังต้องเป็นความรู้ของเราที่เพิ่มขึ้น และมั่นคงขึ้น ผิดหรือถูก ไม่ใช่คนอื่นตอบ แต่ตามที่ได้ฟังว่า ธรรมเกิดจึงปรากฏ ขณะนี้ธรรมกำลังปรากฏ และกำลังฟังเรื่องของธรรมที่กำลังปรากฏ จนกว่าสติสัมปชัญญะจะรู้ลักษณะของสิ่งที่ปรากฏ

        ทุกคนก็คงจะยอมรับ ขณะนี้สภาพธรรมกำลังปรากฏขั้นฟัง รู้ว่าเป็นธรรม แต่สติสัมปชัญญะกำลังตามรู้ลักษณะหนึ่งลักษณะใดที่ปรากฏหรือเปล่า หรือว่าฟังเรื่องของสิ่งที่มีจริงที่ปรากฏ และเริ่มที่จะสะสมความเห็นถูก ความเข้าใจถูกว่าเป็นอนัตตา มั่นคงขึ้น แม้แต่สติสัมปชัญญะก็เป็นอนัตตา ธรรมทั้งหมดเป็นอนัตตา

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 272


    หมายเลข 12082
    23 ม.ค. 2567