จะนั่งกรรมฐาน จะโยนิโสมนสิการอย่างไร

ถ. สมมติว่าไหว้พระสวดมนต์เสร็จเรียบร้อยแล้ว คิดว่าจะนั่งกรรมฐานจะโยนิโสมนสิการอย่างไร จึงจะไม่มีอภิชฌาและโทมนัสในอารมณ์

อ. ที่จะเป็นโยนิโสมนสิการจริงๆ นั้น ต้องเป็นสัมมาสติในการเจริญมรรคมีองค์ ๘ ฉะนั้น จึงไม่ควรคิดว่าจะนั่งกรรมฐาน ที่คิดว่าจะนั่งกรรมฐานก็เพราะเห็นผิดว่า มีตัวตนที่สามารถจะให้สติเกิดขึ้นได้ตามกำหนดเวลา แต่สัมมาสตินั้นไม่ต้องคอยจนกระทั่งไหว้พระสวดมนต์แล้ว ใครไหว้พระเมื่อไม่รู้ว่าเป็นนามธรรมเป็นรูปธรรมจึงยึดถือสภาพธรรม ในขณะที่กำลังไหว้พระนั้นเป็นตัวตนคือ เป็นเราไหว้พระ ในขณะที่สวดมนต์ เมื่อไม่รู้ว่าเป็นนามธรรมเป็นรูปธรรมก็ยึดถือว่าเป็นเราสวดมนต์ สัมมาสติจะเกิดขึ้นระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมหนึ่งสภาพธรรมใด ขณะที่กำลังไหว้พระสวดมนต์หรือในขณะอื่นๆ ไม่ว่าจะอยู่ในอิริยาบถใดได้ทั้งนั้น